Encyklopedia Solidarności

https://encysol.pl/es/encyklopedia/biogramy/18442,Rulewski-Jan.html
17.04.2024, 00:52

Rulewski Jan

Jan Rulewski, ur. 18 IV 1944 w Bydgoszczy. Absolwent Wyższej Szkoły Inżynierskiej (od 2006 Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy) w Bydgoszczy (1974).

1963-1965 student Wojskowej Akademii Technicznej w Warszawie, za protest przeciwko próbie relegowania w związku z odmową udziału w wyborach do rad narodowych i Sejmu PRL aresztowany, umieszczony w szpitalu dla psychicznie chorych i poddany przymusowym badaniom, podjął głodówkę, po 4 dniach zwolniony. Relegowany ze studiów w V 1965 za „szerzenie wrogiej propagandy”; powołany do wojska (jednostki karnej) nie stawił się, przez krótki czas w ukryciu, podjął próbę ucieczki na Zachód, 15 VIII 1965 ujęty na terenie Czechosłowacji, po 3-mies. pobycie w areszcie deportowany do Polski, przetrzymywany w AŚ Warszawa-Mokotów, w III 1966 wyrokiem Sądu Warszawskiego Okręgu Wojskowego skazany na 5 lat więzienia za dezercję, osadzony w ZK w Stargardzie Szczecińskim, zwolniony w VII 1969 na mocy amnestii. 1970-1974 pracownik Zakładów Rowerowych Romet w Bydgoszczy, 1974-1980 specjalista konstruktor w Ośrodku Rozwojowo-Badawczym Rometu. 1974-1980 przewodniczący Rady Zakładów ZZ Metalurgów tamże. W VIII 1980 Rada Zakładowa ZZM Rometu (pod jego przewodnictwem) wezwała oficjalne związki zawodowe do poparcia postulatów strajkujących robotników Wybrzeża, 25 VIII zatrzymany, nast. dnia po interwencji załogi Rometu zwolniony.

Od IX 1980 w „S”, przewodniczący MKZ w Bydgoszczy, członek KKP, od II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1981 członek Prezydium KKP; 19 III 1981 pobity (z Mariuszem Łabentowiczem i Michałem Bartoszcze) w toku sesji WRN w Bydgoszczy przez funkcjonariuszy MO – incydent ten postawił w stan gotowości strajkowej cały kraj (kryzys bydgoski). W VII 1981 delegat na I WZD Regionu Bydgoskiego, przewodniczący ZR, od VIII 1981 przewodniczący Komisji ds. Żywności z ramienia KKP, delegat na I KZD, członek KK.

13 XII 1981 internowany w Ośr. Odosobnienia w Strzebielinku i Warszawie-Białołęce, 19 XII 1982 aresztowany, przetrzymywany w AŚ Warszawa-Mokotów, uczestnik głodówek, w tym 21-dniowej, m.in. o status więźnia politycznego i przeciw osadzaniu więźniów politycznych w jednej celi z kryminalnymi, zwolniony w VIII 1984 na mocy amnestii (sprawa uwolnienia „jedenastki”). 1984-1985 konstruktor w Romecie w Kowalewie Wlkp., w VI 1985 organizator strajku tamże, zwolniony z pracy, 1985-1990 taksówkarz. W IV 1987 współzałożyciel Grupy Roboczej KK domagającej się zwołania KK w składzie z 1981. Wielokrotnie zatrzymywany na 48 godz., poddawany rewizjom.

8 IX 1988 współorganizator Rady Organizacyjnej Regionu Bydgoskiego, 18 IV 1989 współorganizator i przewodniczący Tymczasowego ZR Bydgoskiego, w XII 1989 delegat na II WZD Regionu Bydgoskiego, od XII 1989 przewodniczący ZR. 1991-2001 poseł RP z listy „S”, następnie UD i UW, w Komisji Polityki Społecznej, Komisji Nadzwyczajnej ds. Kodeksu Pracy. 1994-2002 członek Rady Ochrony Pracy przy Sejmie. Od 2001 własna działalność gospodarcza. Od 2007 senator RP z listy PO.

Odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2006).

1980-1989 rozpracowywany przez Wydz. IIIA/Inspektorat 2 KW MO/WUSW w Bydgoszczy w ramach SOS/SOR krypt. Janek.

 

Mirosława Łątkowska|Adam Borowski

Opcje strony