Ryba Władysław
Władysław Ryba, ur. 23 IV 1929 w Kamionce Wielkiej k. Nowego Sącza. Ukończył ZSZ w Krynicy-Zdroju (1951).
1946-1947 goniec w Państwowym Przedsiębiorstwie Robót Komunikacyjnych nr 2 w Krakowie Oddział w Nowym Sączu, 1948-1950 ekspedient w Centrali Tekstylnej w Łodzi sklep w Krynicy-Zdroju, 1950-1951 kierownik sklepu w Powszechnej Spółdzielni Spożywców Społem w Krynicy-Zdroju, 1951-1959 inspektor podatkowy w Zarządzie Miejskim w Krynicy-Zdroju, 1959-1983 inspektor ds. normowania pracy, sprawozdawczości i statystyki, inspektor BHP, kierownik magazynu w Spółdzielni Pracy Przemysłu Spożywczego Postęp Postęp „Postęp”, podtytuł: „Kwartalnik niezależny”, pismo społ.-polit. adresowane do rolników, wydawane VII 1977 – 1980, założone przez Henryka Bąka. Ukazało się 13 n-rów, o obj. ok. 30 s., w formacie A5, drukowanych na powielaczu; do n-ru 10 dodatek: Piotra Koczary (przedwojennego działacza ludowego i posła) Wspomnienia, przeżycia i wnioski z lat 1949–1955. IX 1984 – IX 1986 pismo wznowiono jako „Postęp. Kwartalnik niezależny Ruchu Niepodległości i Samorządu”. Ukazały się n-ry 14–21, o obj. od kilku do kilkunastu s., w formacie A4. w Krynicy-Zdroju. W l. 50. radny MRN w Krynicy-Zdroju. 1954-1968 w SD. 1954-1967 pracował społecznie jako kierownik szkółki, następnie kierownik grupy juniorów Krynickiego Towarzystwa Hokejowego. 1976-1980 kolporter niezależnego pisma „Robotnik”, zbierał fundusze na rzecz represjonowanych.
Od IX 1980 w „S”, przewodniczący Komitetu Założycielskiego przy SPPS Postęp, następnie przewodniczący KZ „S”; członek MKZ Małopolska. 9-11 I 1981 uczestnik strajku w nowosądeckim ratuszu, I-VI 1981 uczestnik rozmów MKZ Małopolska – Komisja w Nowym Sączu z komisją rządową ws. niezrealizowanych postulatów. W VII 1981 delegat na I WZD Regionu Małopolska, członek ZR, oddelegowany do delegatury ZR Małopolska w Nowym Sączu, od 1 IX 1981 z-ca kierownika delegatury; IX/X 1981 delegat na I KZD. Kolporter prasy niezależnej, m.in. „Gońca Małopolskiego”; założył bibliotekę wydawnictw niezależnych.
14 XII 1981 – 13 I 1983 w ukryciu w Przysietnicy u p. Gołdynów, w Dąbrówce u Zofii Kościsz, w Krynicy-Zdroju u Władysława Pabisza i u syna, Mariana Ryby). W XII 1981 zwolniony z pracy. Organizator kolportażu wydawnictw podziemnych w Krynicy-Zdroju, kolporter wydawnictw podziemnych (m.in. „Wiadomości Nowosądeckie”, „Hutnik”, „Tygodnik Mazowsze”). Przeprowadzał akcje ulotkowe i plakatowania, zbierał informacje o nastrojach społecznych i osobach represjonowanych. I 1983 – 1986 bez możliwości zatrudnienia. 5 III 1984 zatrzymany na 48 godz.; poddawany rewizjom w domu i u najbliższej rodziny, przesłuchiwany, szykany w stosunku do syna; podejmowano próby wywłaszczenia z rodzinnego majątku, stosowano sankcje administracyjne przy próbach otwarcia działalności gospodarczej. 1983-1989 organizator Duszpasterstwa Ludzi Pracy i Mszy za Ojczyznę. 1983-1994 na rencie.
IV 1989 – 1991 przewodniczący KO „S” w Krynicy-Zdroju, uczestnik kampanii wyborczej KO „S”, organizator spotkań i wieców z kandydatami do parlamentu. Od 1994 na emeryturze.
Wyróżniony Złotą Honorową Odznaką Polskiego Związku Hokeja na Lodzie (2004), Złotą Odznaką Honorową Krynickiego Towarzystwa Hokejowego (2004), Złotym Herbem Krynicy-Zdroju (2004), odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności (2015).
29 XII 1976 – 9 VIII 1977 rozpracowywany przez Wydz. III KW MO w Nowym Sączu w ramach SOS krypt. Zdrój; 5 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1981 – 19 IV 1982 przez Wydz. IIIA/V KW MO w Nowym Sączu w ramach SO krypt. Związkowcy; 19 IV – 14 VII 1982 przez Wydz. V KW MO w Nowym Sączu w ramach KE krypt. Zbieg/SOS; 24 X 1983 – 22 XII 1985 ponownie KE; 28 X 1987 – 31 VIII 1989 przez p. III RUSW w Nowym Sączu w ramach KE krypt. Działacz.