Encyklopedia Solidarności

Grzegorz Schetyna, ur. 18 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1963 w Opolu. Absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego, Wydz. Nauk Historycznych i Pedagogicznych, kierunek historia (1990).

1981-1983 student na Wydz. Prawa i Administracji UWr, od X 1981 działacz NZS, XI/XII 1981 uczestnik strajku solidarnościowego ze studentami WSI w Radomiu na UWr.

Po 13 XII 1981 współorganizator tajnych struktur NZS na Wydz. Prawa i Administracji UWr; od II 1982 współpracownik (przez Dominika Stefanko) konspiracyjnego Zarządu Uczelnianego NZS UWr, współorganizator drukarni, współpracownik redakcji, następnie autor (ps. Mateusz Lewita) podziemnego pisma „Komunikat” NZS UWr. XI 1982 – 1986 zaprzysiężony członek Solidarności Walczącej we Wrocławiu (we współpracy z Hanną Łukowską-Karniej, Andrzejem Zarachem, Krzysztofem Błachutem), organizator kontaktów z oddziałami Solidarności Walczącej m.in. w Gdańsku, Katowicach, Poznaniu, Warszawie; w 1983 współorganizator oddziału Solidarności Walczącej w Poznaniu, 1984-1985 lektor audycji Radia Solidarność Walcząca Oddział Poznań, w 1985 organizator druku we Wrocławiu poznańskiego podziemnego pisma „Czas Kultury”. Od 1984 członek ZU NZS UWr, 1986-1989 przewodniczący, 1987-1989 współzałożyciel, redaktor pisma podziemnego „Akces” NZS UWr; 1987-1989 współpracownik (m.in. z Kaliną Rowińską-Schetyną, Radosławem Sidorowiczem) podziemnej Oficyny Wydawniczej NZS UWr Universitas. 1982-1989 kolporter i koordynator sieci kolportażu pism podziemnych (m.in. „Z Dnia na Dzień”, „Biuletyn Dolnośląski”, wrocławska i poznańska „Solidarność Walcząca”, „Czas Kultury”, „Tygodnik Mazowsze”, „Komunikat”, „Na Indeksie”, „CIA”, „MIŚ”, „Akces”, „Replika”, „Wola”, „PWA. Przegląd Wiadomości Agencyjnych”) i materiałów poligraficznych m.in. do Krakowa, Opola, Poznania i Warszawy; autor (ps. Robert Synowiecki) w „Biuletynie Dolnośląskim”. Organizator druku podziemnych pism „Komunikat”, „Akces”, „Z Rąk do Rąk. Biuletyn NSZZ «S» UWr”. Od 2 X 1988 członek Prezydium KKK NZS. 9-11 IX 1988, 22 IV i 6-7 V 1989 delegat na III i IV Krajowy Zjazd NZS. 5 i 6-7 V, 11 X 1988 i 27 II 1989, 24-31 V 1989 współorganizator wieców i strajków NZS UWr (w V 1989 członek KS na UWr, przewodniczący Międzyuczelnianego KS we Wrocławiu oraz członek Ogólnopolskiego KS). Wielokrotnie zatrzymywany, przesłuchiwany, wzywany na rozmowy ostrzegawcze. 16 III 1989 sygnatariusz wniosku o rejestrację NZS złożonego w Wydz. Społeczno-Administracyjnym Urzędu m.st. Warszawy. 3-5 XI 1989 współorganizator Przeglądu Niezależnej Kultury Czechosłowackiej we Wrocławiu.

1990-1991 dyr. Urzędu Wojewódzkiego we Wrocławiu, 1991-1992 wicewojewoda wrocławski. W 1993 twórca Radia Eska we Wrocławiu, 1994-2006 prezes Rady Nadzorczej. 1994-1997 prezes Sekcji Koszykówki Śląska Wrocław, 2000-2006 właściciel koszykarskiej drużyny Śląsk Wrocław. Od 1990 w KLD, 1992-1994 sekretarz generalny, od 1994 w UW, 1994-1995 z-ca sekretarza generalnego, od 2001 w PO, sekretarz generalny, od 2010 pierwszy wiceprzewodniczący PO. 1997-2001 poseł RP z listy UW, od 2001 z listy PO, 2007-2009 minister spraw wewnętrznych i administracji i wicepremier w rządzie Donalda Tuska, 2009-2010 przewodniczący klubu parlamentarnego PO, 2010-2011 marszałek Sejmu RP, od 2011 przewodniczący sejmowej Komisji Spraw Zagranicznych.

11 X 1988 – 22 XI 1989 rozpracowywany przez Wydz. IIIA WUSW we Wrocławiu w ramach SOR krypt. Klika.

Artur Adamski|Łukasz Sołtysik