Encyklopedia Solidarności

https://encysol.pl/es/encyklopedia/biogramy/18627,Siwacki-Ryszard.html
23.04.2024, 10:37

Siwacki Ryszard

Ryszard Siwacki, ur. 3 XI 1950 w Sulęcinie. Wykształcenie zawodowe, spawacz.

Od IX 1980 w „S”, członek zakładowej organizacji związkowej „S” przy Zakładach Chemicznych Blachownia w Kędzierzynie-Koźlu. W 1981 członek KOWzP w Kędzierzynie-Koźlu.

Od I 1982 członek grupy konspiracyjnej wydającej w podziemiu pismo „Przed Jutrem”, kolportowane w rejonie Kędzierzyna-Koźla, w X 1982 współorganizator konspiracyjnej emisji lokalnego radia „S”. W XII 1982 aresztowany i sądzony wraz z innymi uczestnikami konspiracyjnej działalności radiowej i wydawniczo-kolportażowej. W IV 1983 skazany przez Sąd Śląskiego Okręgu Wojskowego na 1 rok i 3 mies. więzienia w zawieszeniu na 3 lata. Po zwolnieniu z aresztu dalej działał w konspiracji, m.in. wydawca pisma „Solidarność Opolska”, kolportowanego głównie w rejonie Opola i Kędzierzyna-Koźla, organizator jednej z największych siatek kolportażowych na Opolszczyźnie, zaopatrującej w wydawnictwa z różnych regionów kraju (m.in. „Tygodnik Mazowsze”, „Kos”, „Niepodległość”, „Biuletyn Dolnośląski”, wydawnictwa paryskiej „Kultury”, różne publikacje książkowe, znaczki, kalendarze); wśród stałych odbiorców tych wydawnictw – Jan Całka, Roman Sękowski, Bogdan Hełka i Zbigniew Bereszyński, prowadzący działalność kolportażową na terenie Opola i młodzi konspiratorzy z Nysy, związani z Januszem Sanockim. Wielokrotnie nękany przez SB (rewizje, rozmowy ostrzegawcze). W VI 1988 zatrzymany przez SB z wieloma kolportowanymi wydawnictwami (razem ze współpracującą z nim Ireną Krzyżanowską). W VIII 1988 Rejonowe Kolegium ds. Wykroczeń przy Prezydencie Kędzierzyna-Koźla skazało ich na karę grzywny. W VIII 1988 obecny (wraz z I. Krzyżanowską) przez 2 tygodnie wśród strajkujących górników w Jastrzębiu (poligraficzna obsługa akcji strajkowej).

Od II 1989 członek Komisji Interwencji i Praworządności „S” Śląska Opolskiego, w IV 1989 uczestnik II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. WZD Regionu Śląsk Opolski. Współpracownik KO „S” w Kędzierzynie-Koźlu. W tym czasie ściślej związany ze środowiskiem Solidarności Walczącej. W 1991 uczestnik kampanii wyborczej przed pierwszymi wolnymi wyborami parlamentarnymi jako szef sztabu wyborczego Partii Wolności w woj. opolskim.

Odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi (2001).

20 V 1983 – 30 V 1985 rozpracowywany przez p. V/VI RUSW w Kędzierzynie-Koźlu w ramach KE krypt. Spawacz; 3 VIII 1985 – 7 VIII 1989 przez Wydz. V WUSW w Opolu/p. V/VI RUSW w Kędzierzynie-Koźlu w ramach SOS krypt. Kucharz.

 

Zbigniew Bereszyński

Opcje strony