Encyklopedia Solidarności

Wiesław Szajko, ur. 1 X 1956 w Szczecinie. Ukończył II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. LO im. Mikołaja Kopernika w Szczecinie-Dąbiu (1976).

1976-1977 zatrudniony w Szczecińskim Przedsiębiorstwie Budownictwa Przemysłowego, 1976-1979 w Wojskowych Zakładach Elektronicznych w Zielonce k. Warszawy, 1979-1982 w Wojewódzkim Związku Spółdzielni Rolniczych Samopomoc Chłopska w Szczecinie, w 1984 kierownik administracyjny w SP nr 65 tamże, 1984-1988 prace dorywcze w prywatnych zakładach usługowych.

Od IX 1980 w „S”, przewodniczący Komitetu Założycielskiego, następnie KZ w WZSR SCh, w VI i VII 1981 delegat na I WZD Regionu Pomorze Pomorze „Pomorze”, podtytuł: „Pismo niezależne”, sygnowane przez Tymczasowy Zarząd Regionu Pomorza Zachodniego NSZZ „Solidarność”. Zachodnie.

13-15/16 XII 1981 uczestnik strajku okupacyjnego w Stoczni Szczecińskiej im. Adolfa Warskiego: współodpowiedzialny za zaopatrzenie, drukarz ulotek i pisma strajkowego (ze Sławomirem Majewskim), następnie do III 1982 w ukryciu; w 1982 zwolniony z pracy. III 1982 – 1989 uczestnik akcji ulotkowych i plakatowych, kolporter wydawnictw podziemnych; wielokrotne przesłuchiwany, poddawany rewizjom; w 1982 współzałożyciel, przepisywacz, drukarz, introligator, organizator materiałów poligraficznych, transportu i lokalu pisma podziemnego „Prolet” (ze Szczepanem Araszkiewiczem, Markiem Szajką, Olgierdem Wojciechowiczem, Aleksandrem Czernowem, Sławomirem Dziechciowskim, Romualdem Lipińskim, Piotrem Sosnowskim), drukarz m.in. pierwszych nr. pisma „KOS”, do 1984 szczecińskiej edycji „Tygodnika Wojennego”, w 1983 okładek dla pisma „Okna”, kalendarzy. 30 III 1983 aresztowany, przetrzymywany w AŚ KW MO w Szczecinie, od 1 IV 1983 w AŚ przy ZK tamże, 27 VII 1983 zwolniony na mocy amnestii; 1 V 1984 ponownie aresztowany, przetrzymywany w AŚ WUSW, sądzony przez Sąd Wojewódzki w Szczecinie, od 3 V 1984 osadzony w ZK w Nowogrodzie, od 30 VI 1984 w Stargardzie Szczecińskim, 10 VIII 1984 zwolniony na mocy amnestii. W 1984 drukarz szczecińskiej edycji podziemnej „Samorządnej Rzeczpospolitej”, od 1985 pisma „Termit” (z Edwinem Łukasiewiczem i Mieczysławem Lisowskim), 1987-1988 pisma „Obraz”, w 1988 „Korespondenta” (z autorem i redaktorem Piotrem Niemczykiem), współzałożyciel i drukarz Szczecińskiej Oficyny „S” (m.in. tomiki wierszy Joanny Kulmowej i Jacka Kaczmarskiego), 1988-1989 drukarz „Kuriera Strajkowego”/„Kuriera Międzystrajkowego”.

1989-1991 pracownik ZR Pomorze Zachodnie, od 1992 bezrobotny (prace dorywcze).

Wyróżniony odznaką Zasłużony Działaczy Kultury (1999).

1982-1988 rozpracowywany przez Wydz. V KW MO/WUSW w Szczecinie w ramach SOS krypt. Prolet.

Sylwia Wójcikowa