Szarugiewicz Cezary
Cezary Szarugiewicz, ur. 11 X 1963 we Wrocławiu. Absolwent Politechniki Wrocławskiej, Wydz. Budownictwa Lądowego (1989).
1977–1984 w ZHP.
Od XI 1980 działacz Niezależnego Harcerstwa (niezależna inicjatywa odnowy ruchu harcerskiego); współpracownik Uczniowskiego Komitetu Odnowy Społecznej we Wrocławiu, m.in. autor art. do niezależnych pism: „Ukosem”, „Quo Vadis?”; działacz Niezależnego Ruchu Harcerskiego; redaktor i wydawca (we współpracy z Pawłem Oranowskim) niezależnego pisma harcerskiego „Skaut”.
Po 13 XII 1981 uczestnik demonstracji pod murami strajkujących zakładów, akcji ulotkowych, malowania haseł na murach. 16 XII 1981 zatrzymany w czasie fotografowania oddziałów wojska i funkcjonariuszy ZOMO pacyfikujących strajkującą Fabrykę Maszyn Budowlanych Fadroma we Wrocławiu, osadzony w AŚ KW MO tamże, 18 XII 1981 zwolniony. Od 1982 kolporter w podziemnej grupie Rafała Pestkowskiego podlegającej RKS Dolny Śląsk. Uczestnik manifestacji organizowanych przez SW i RKS. 1984–1991 współzałożyciel, działacz Grupy Baszta we Wrocławiu, w ramach której prowadzono współpracę z innymi organizacjami: SW, RKS, KPN. II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1986 współzałożyciel (z Arturem Adamskim, Grażyną Ślęzak i Krzysztofem Zwierzem), drukarz Niezależnej Oficyny Studenckiej we Wrocławiu. 1987 współwydawca, redaktor podziemnego pisma „Goniec” (NZS UWr i PWr). 1987–1988 współpraca i prowadzenie kolportażu oraz innych działań z Inicjatywą Walki Czynnej (kontakt z Wojciechem Stando). 1988–1989 pracownik Działu Przygotowywania Wystaw Muzeum Narodowego we Wrocławiu.
1989–1991 współzałożyciel, pracownik Przedsiębiorstwa Usługo-Handlowego Mostar tamże. 1991 prowadzący szkolenia na zlecenie SW dla organizacji i partii politycznych na Ukrainie, w zakresie druku, prowadzenia działalności niezależnej i konspiracyjnej. 1991–1992 kierownik budowy w Rejonie Budowy Dróg i Mostów w Oławie. 1992–1994 kierownik budowy w Tech–Agro w Warszawie Oddział we Wrocławiu, od 1994 współwłaściciel PU-H VIK we tamże. Od poł. lat 90. działacz ruchu historycznych grup rekonstrukcyjnych, organizator zlotów miłośników pojazdów militarnych; animator życia społecznego w Jagielnicy k. Nysy, m.in. wydawca nieperiodycznego pisma poświęconego lokalnej historii „Jagieł”. Od 2012 współzałożyciel Fundacji Promocji Historii i Techniki Militarnej Militarni Wrocław. Współorganizator dzierżoniowskich mitingów militarnych oraz Prezentacji Grup Rekonstrukcji Historycznej, Pojazdów Militarnych i Służb Mundurowych Rekon (8 edycji). Od 2007 współpraca z polskimi organizacjami patriotycznymi w Białorusi (wspieranie polskiej oświaty, budowy i odbudowa kościołów katolickich, prowadzi prace utrzymaniowe polskich cmentarzy w Kobryniu, Prużanach, Kosowie i Czerniowczycach).
Współautor książki pt. Mundur i wyposażenie Żołnierza Polskiego 1943-1989. Wojska lądowe (2013).
Wyróżniony Medalem Niezłomni (2016).
Artur Adamski