Encyklopedia Solidarności

https://encysol.pl/es/encyklopedia/biogramy/19063,Szymanska-Zofia-Barbara.html
23.04.2024, 14:04

Szymańska Zofia Barbara

Zofia Barbara Szymańska, ur. 4 XI 1938 w Unisławiu Pomorskim. Ukończyła Technikum Budowlane Ministerstwa Budownictwa Przemysłowego w Toruniu (1956).

 1949–1952 w ZHP.

1956 – 1958 technik budowy-stażysta w Zjednoczeniu Budownictwa Inżynieryjno-Morskiego w Inowrocławiu, 1958–1960 kierownik sklepu przemysłowego w Miejskim Handlu Detalicznym Artykułami Przemysłowymi tamże, 1960–1961 pracownik umysłowy w Dziale Inwestycji PSS Społem tamże, 1962–1991 pracownik techn. w Brygadzie Remontowo Budowlanej, nast. kierownik Grupy Konserwacyjno-Warsztatowej w Dziale Gł. Mechanika/Zakład Balneotechniki, kierownik Zakładu Balneotechniki Państwowego Przedsiębiorstwa Uzdrowiskowego w Kołobrzegu.

Od IX 1980 w „S”; IX 1980 współorganizatorka Komitetu Założycielskiego w zakładzie, od I 1981 członek KZ, VI – VII 1981 delegatka na I WZD Regionu Pobrzeże w Koszalinie.

 Po 13 XII 1981 kolporterka podziemnych pism i wydawnictw oraz ulotek, pomagała osobom zwalnianym z pracy za działalność opozycyjną; 10 XI 1982 uczestniczka manifestacji przed katedrą Wniebowzięcia NMP w Kołobrzegu. Od II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1983 członek Biskupiego Koszalińsko-Kołobrzeskiego Komitetu Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności i Ich Rodzinom; współorganizatorka wieczorów poezji i spotkań patriotycznych, wykładów z prawa i historii. W III 1986 zatrzymana, poddana rewizji.

Od 19 IX 1989 współzałożycielka Stowarzyszenia Niezależnych Inicjatyw Obywatelskich w Kołobrzegu, członek KO tamże, 1989–1991 członek KZ w PPU tamże, 1991–1995 wiceprezes ds. techn. w Kołobrzeskiej Spółdzielni Mieszkaniowej; 1991 – 1995 członek KZ „S” przy KSM. Od 1995 na emeryturze.

Odznaczona Krzyżem Wolności i Solidarności (2011), Medalem XX lat NSZZ Solidarność– Zasłużony Działacz Regionu Koszalińskiego Pobrzeże (2000).

28 XI 1985 –VI 1988 rozpracowywana przez Wydz. III WUSW w Koszalinie w ramach SOR krypt. Opornik; 29 XI 1988 – 28 IX 1989 przez RUSW w Kołobrzegu w ramach KE krypt. Łącznik.

Rafał Marciniak

Opcje strony