Encyklopedia Solidarności

https://encysol.pl/es/encyklopedia/biogramy/19090,Sliwa-Boguslaw.html
20.04.2024, 00:12

Śliwa Bogusław

Bogusław Śliwa, ur. 6 X 1944 we Lwowie, zm. 23 XI 1989 w Sztokholmie. Absolwent Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydz. Prawa (1969).

Od 1970 pracownik prokuratury w Olsztynie, Świebodzinie i Kaliszu. 1964-1977 w PZPR, usunięty z partii, w 1978 zwolniony ze stanowiska wiceprokuratora Prokuratury Rejonowej w Kaliszu w związku z tym, że uznał funkcjonariusza MO za podejrzanego o morderstwo; po przemilczeniu sprawy przez oficjalne instytucje, do których się zwracał, przekazał informację Jackowi Kuroniowi z KSS KOR. 28 VI 1979 uczestnik zebrania założycielskiego Klubu Samoobrony Społecznej Regionu Wielkopolsko-Kujawskiego w Poznaniu. 1979-1980 współpracownik KSS KOR, ROPCiO, Radia Wolna Europa; działacz w środowisku skupionym przy klasztorze oo. Jezuitów w Kaliszu, współredaktor (m.in. z Antonim Pietkiewiczem) niezależnego pisma ROPCiO „Wolne Słowo”. W 1980 radca prawny w Spółdzielni Transportu Wiejskiego w Krotoszynie.

W VIII 1980 doradca i negocjator strajkujących załóg Fabryki Wyrobów Runowych Runotex i Kaliskich Zakładów Koncentratów Spożywczych Winiary w rozmowach z dyrekcją zakładów i władzami; od IX 1980 w „S”, sekretarz MKZ w Kaliszu, współorganizator Solidarności Wiejskiej w woj. kaliskim, 26 X 1980 uczestnik zebrania informacyjnego Solidarności Wiejskiej w Stawie, 11 I 1981 współorganizator I Zjazdu Wojewódzkiego Solidarności Wiejskiej w Kaliszu; autor w „NSZZ «Solidarność». Pismo MKZ NSZZ «Solidarność» Województwa Kaliskiego”, odpowiedzialny za drukarnię i działalność wydawniczą MKZ. W VI i VI/VII 1981 delegat na I WZD (Województwa Kaliskiego) Regionu Wielkopolska Południowa, wiceprzewodniczący ZR ds. propagandy i informacji. 4 VIII 1981 współorganizator marszu głodowego w Kaliszu. Delegat na I KZD; współredaktor (m.in. z Janem Lityńskim) zainicjowanego przez Henryka Sicińskiego „Posłania do ludzi pracy Europy Wschodniej”. W 1981 współzałożyciel KIK w Kaliszu, Polskiej Partii Demokratycznej, członek KOWzP; w XI 1981 sygnatariusz Deklaracji ideowej Klubów Samorządnej Rzeczypospolitej Wolność-Sprawiedliwość-Niepodległość; 21 XI 1981 inicjator namalowania napisu „Przywrócić godność prawu” na gmachu sądu w Kaliszu.

Po 13 XII 1981 w ukryciu, współorganizator podziemnych struktur „S” w Kaliszu, jeden z przywódców Tymczasowego Komitetu Koordynacyjnego „S” Wielkopolska Płd.; 25 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1982 internowany w Ośr. Odosobnienia w Ostrowie Wlkp. (8 III 1982 współinicjator głodówki), następnie w Gębarzewie (14 V 1982 ponownie podjął głodówkę, 28 V 1982 umieszczony w Wojewódzkim Szpitalu dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Gnieźnie, gdzie dalej prowadził głodówkę), od 30 VII 1982 w Kwidzynie, 25 XI 1982 zwolniony. Organizator druku i autor w podziemnych pismach: „Społeczeństwu do Przemyślenia”, „Biuletynie Informacyjnym TKK Wielkopolska Południowa” i „Magazynie Polski Walczącej”. 1 V 1983 organizator niezależnej manifestacji 1 V w Kaliszu, aresztowany, przetrzymywany w AŚ w Ostrowie Wlkp., 3 VI 1983 (po interwencji kaliskich lekarzy) hospitalizowany w Szpitalu Wojewódzkim w Kaliszu, gdzie przebywał do 4 VII 1983; 21 VII 1983 sprawę umorzono na mocy amnestii. Po wyjściu kontynuował działalność: w VII 1983 współzałożyciel (z Antonim Pietkiewiczem) Międzyregionalnej Komisji Koordynacyjnej Kalisz-Konin-Sieradz, odpowiedzialny za druk 2 pierwszych nr. pisma „Nasza Solidarność”, następnie organizator kolportażu pisma. Pozbawiony możliwości zatrudnienia.

Od 30 XII 1983 na emigracji w Szwecji, m.in. introligator w Sztokholmie. Nawiązał kontakt z emigracją polityczną na Zachodzie, m.in. Mirosławem Chojeckim, wspierał podziemne struktury w Polsce. W 1985 udzielił wywiadu dla Radia Wolna Europa nt. działań SB i łamania praw człowieka w Polsce; 18 IV 1985 Wojskowa Prokuratura Garnizonowa we Wrocławiu wszczęła przeciw niemu śledztwo pod zarzutem działania na szkodę interesów politycznych PRL, 10 VII 1985 wystawiła za nim list gończy i tego samego dnia podjęła decyzję o zawieszeniu śledztwa. Działacz Kongresu Polaków w Szwecji (kontakty m.in. z Janem Zuchowskim).

28 III 1978 – 26 IV 1984 rozpracowywany przez Wydz. III KW MO/WUSW w Kaliszu w ramach SOR krypt. Owoc; 24 VIII 1979 – 4 IX 1981 w ramach SOR krypt. Inicjatywa; 30 XI 1981 lub 24 III – 6 VIII 1982 w ramach SOR krypt. Mrówa; 6 X 1983 – 24 IX 1986 przez Wydz. V WUSW w Kaliszu w ramach SOR krypt. Układ.

 

Grażyna Schlender

Opcje strony