Encyklopedia Solidarności

Adam Śnieżek, ur. 25 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1951 w Orzechówce k. Brzozowa. Absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, Wydz. Matematyki, Fizyki i Chemii (1974).

1974–1989 informatyk programista w WSK PZL Rzeszów.

Od IX 1980 w „S”; współzałożyciel Komitetu Założycielskiego, nast. członek prezydium KZ.

13 XII 1981 internowany, przetrzymywany w Ośrodku Odosobnienia w Załężu k. Rzeszowa, 29 IV 1982 zwolniony. 1982–1989 działacz podziemnej „S” w zakładzie, członek RKW w Rzeszowie. W 1983 objęty postępowaniem karnym w zw. z wydawaniem podziemnego pisma „Łącznik” i in. pism, w VII 1983 sprawę umorzono na mocy amnestii. Współorganizator (m.in. z Krzysztofem Rumińskim i Gabrielą Rybacką w Warszawie) kolportażu podziemnych wydawnictw, m.in. pism „Tygodnik Mazowsze”, „Wola” „«Solidarność» Trwa”, „Ziemia Mielecka”, „Żądło”, „Galicja”, „Hutnik”, „Biuletyn Małopolski”, „Z Dnia na Dzień”, „Przegląd Wiadomości Agencyjnych”.

1989–1991 przew. KZ, delegat na II WZD Regionu Rzeszowskiego, 1992–1998 przew. ZR, delegat na KZD; członek KK. Od 1996 w AWS (1996–2000 członek Rady Regionalnej), 1997–2001 poseł RP z listy AWS. Od 1997 w AWS (1998–1999 przew. Zarządu Regionalnego w Rzeszowie, 1999–2004 członek Rady Politycznej i Zarządu Krajowego RS AWS). 2002–2003 dyr. Departamentu Polityki Społecznej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podkarpackiego. 2003–2017 ponownie w WSK PZL Rzeszów, specjalista ds. pracowniczych. 2006–2008 radny Sejmiku Województwa Podkarpackiego z listy PiS; 2008–2011 poseł RP z listy PiS. Od 2017 na emeryturze. Od 2018 radny do Sejmiku Województwa Podkarpackiego z listy PiS.

Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2017), Krzyżem Wolności i Solidarności (2016).

12 XII 1970 – 9 III 1990 rozpracowywany przez Wydz. III/Wydz. IIIA/Wydz. V/WOG KW MO/WUSW w Rzeszowie w ramach SO krypt. Delta; 15 I 1980 – 14 VIII 1982 przez Wydz. III KW MO w ramach SOR krypt. Wódz; 2 VI 1980 – 8 IV 1981 przez Wydz. IIIA w ramach SOS krypt. Płaca; 31 VII 1981 – 2 VII 1982 w ramach SOS krypt. Wiodący; 11 X 1980 – 24 III 1984 przez Dep. IIIA MSW w ramach SO krypt. Azymut; 31 I – 16 X 1982 przez Wydz. V KW MO w Rzeszowie w ramach SOR krypt. Styczeń 82; 24 V 1983 – 22 IX 1989 przez Wydz. V KW MO/WUSW w ramach SOR krypt. Biały/Koperta; 31 I 1985 – 23 I 1990 przez Wydz. V/WOG w ramach SO krypt. Azymut II.

Michał Stręk