Encyklopedia Solidarności

Mieczysław Tarnowski, ur. 25 XII 1945 w Mönchengladbach w Niemczech, zm. 11 V 1991 w Wałbrzychu. Ukończył Technikum Górnicze tamże (1965).

1965-1981 górnik szybowy w KWK Wałbrzych. Do 1981 w PZPR.

W VIII 1980 uczestnik strajku w KWK Wałbrzych; od IX 1980 w „S”, członek KZ, w VI 1981 delegat na I WZD Regionu Dolny Śląsk, członek ZR, od VII 1981 wiceprzewodniczący Zarządu Oddziału „S” w Wałbrzychu, zwolennik utworzenia samodzielnego Regionu w Wałbrzychu.

29 XI 1981 wyjechał do Szwajcarii na zaproszenie tamtejszych central związkowych w celu nawiązania współpracy, tam zastał go stan wojenny. Współtwórca biura „S” w Zurychu, współorganizator powstających na Zachodzie komitetów Solidarności z Solidarnością (Francja, Włochy, Norwegia, RFN), działał głównie na terenie Szwajcarii, gdzie doprowadził do zjazdu przebywających za granicą działaczy w Zurychu. 1982-1983 pracownik w odlewni aluminium w Szwajcarii. 1 II 1983 powrót do Polski, działacz wałbrzyskiego podziemia. Organizator Tajnej Komisji Oddziału „S” w woj. wałbrzyskim. 16 XII 1983 aresztowany, przetrzymywany w AŚ w Wałbrzychu i Świdnicy, zwolniony 7 VIII 1984 na mocy amnestii. Od XI 1984 organizował w swoim mieszkaniu raz w mies. spotkania dyskusyjne, tzw. soboty towarzyskie, z udziałem czołowych działaczy „S”, m.in. Józefa Piniora, Zbigniewa Romaszewskiego, Andrzeja Wiszniewskiego. W 1986 współorganizator Duszpasterstwa Ludzi Pracy przy parafii św. Józefa Robotnika w Wałbrzychu oraz Komisji Interwencji i Praworządności „S” w woj. wałbrzyskim. Od 1985 zatrudniony w spółdzielni budowlanej, od 1986 na rencie. Od XII 1987 w jawnej RKW Dolny Śląsk, przewodniczący RKW woj. wałbrzyskiego; współorganizator ruchu Bez Przemocy Non Violence w Wałbrzychu. Wielokrotnie zatrzymywany, przesłuchiwany, poddawany rewizjom, skazywany przez kolegia ds. wykroczeń na kary grzywny.

W III 1989 powołał KO przy M. Tarnowskim, od 23 IV 1989 na czele Wałbrzyskiego KO. 1989-1991 senator RP z listy KO „S”.

Do 16 II 1982 rozpracowywany przez Wydz. V KW MO w Wałbrzychu w ramach SOR; 21 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1983 – 3 III 1989 przez Wydz. V KW MO/ WUSW w Wałbrzychu w ramach SOR krypt. Emigrant.

Grzegorz Waligóra