Encyklopedia Solidarności

https://encysol.pl/es/encyklopedia/biogramy/19174,Tokarczuk-Antoni-Justyn.html
23.04.2024, 12:38

Tokarczuk Antoni Justyn

Antoni Justyn Tokarczuk, ur. 14 IV 1951 w Nowej Wsi Lęborskiej. Absolwent Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Wydz. Filozoficzno-Społeczny (1974).

1974-1975 pracownik Zakładów Elektromaszynowych w Poniatowej, od 1975 Zakładów Rowerowych Predom Romet w Bydgoszczy. 1969-1971 w ZSP. 1974-1980 członek Polskiego Towarzystwa Socjologicznego.

W VIII 1980 współorganizator strajku okupacyjnego w Romecie, członek KS; członek MKS; od IX 1980 w „S”, sekretarz MKZ w Bydgoszczy, następnie wiceprzewodniczący MKZ ds. propagandy; w VI, VII i VIII 1981 delegat na I WZD Regionu Bydgoskiego, wiceprzewodniczący ZR, delegat na I KZD, członek i sekretarz KK. X 1980 – V 1981 redaktor nacz. niezależnego czasopisma „Wolne Związki”.

13 XII 1981 internowany w Ośr. Odosobnienia w Strzebielinku, od 28 XII 1981 w Warszawie-Białołęce, zwolniony 22 XII 1982. Po wyjściu do 1987 pozbawiony możliwości pracy, zajmował się uprawą owoców. 1982-1988 wielokrotnie zatrzymywany na 48 godz., poddawany rewizjom, inwigilowany (m.in. podsłuch w mieszkaniu). 1983-1988 działacz Prymasowskiego Komitetu Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności i ich Rodzinom przy bazylice św. Wincentego à Paulo w Bydgoszczy, do 1989 współorganizator, działacz Duszpasterstwa Ludzi Pracy tamże. Od 1985 współpracownik RKK Regionu Bydgoskiego, odpowiedzialny za kontakty z „S” w Gdańsku. 1987-1988 kierownik biura Oddziału Towarzystwa Wolnej Wszechnicy Polskiej w Bydgoszczy. 1987 – X 1989 członek KKW.

W XII 1988 organizator, od V 1989 przewodniczący Regionalnego KO w Bydgoszczy; członek KO przy Przewodniczącym „S” Lechu Wałęsie, współorganizator kampanii wyborczej KO „S”. 1989-1991 senator RP. W XI 1989 delegat na II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. WZD „S” Regionu Bydgoskiego. 1989-1990 dyr. Biura Profesjonalnych Usług Ekonomiczno-Prawniczych i Marketingu w Bydgoszczy. 1990-1997 wiceprezes, 1997-1999 prezes PC. 1991-1992 wojewoda bydgoski. 1991-1993 poseł RP z listy Porozumienia Obywatelskiego Centrum. 1993-1994 pracownik Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa Oddział Terenowy w Bydgoszczy, 1994-1999 dyr. nacz., prezes Zarządu Przedsiębiorstwa Budowy Obiektów Użyteczności Publicznej Budopol tamże. 1998-2001 radny Województwa Kujawsko-Pomorskiego. 1999-2001 minister ochrony środowiska w rządzie Jerzego Buzka. Od 1999 prezes PPChD. W 2001 przewodniczący Rady Politycznej SKL. 2002-2004 współwłaściciel spółki Ekopartner w Bydgoszczy, od VIII 2004 dyr. Izby Gospodarczej Wodociągi Polskie tamże. W 2003 prezes Bydgoskiego Klubu Sportowego Polonia Bydgoszcz.

Odznaczony medalem Prezydenta Republiki Litwy za wspieranie jej dążeń niepodległościowych (1996), Złotym Krzyżem Zasługi (1999).

 

Tomasz Rabant

Opcje strony