Encyklopedia Solidarności

https://encysol.pl/es/encyklopedia/biogramy/19223,Tulasz-Chrystoforosz.html
29.03.2024, 09:52

Tulasz Chrystoforosz

Chrystoforosz Tulasz, ur. 27 IX 1953 w Jeleniej Górze, zm. 26 IX 1993 w Richmond (USA). Ukończył Zasadniczą Szkołę Budowlaną w Jeleniej Górze (1971).

1971–1973 uczeń w Technikum Budowlanym w Jeleniej Górze, 1973 maszynista sceny w Państwowym Teatrze Dolnośląskim w Jeleniej Górze i Państwowym Teatrze Współczesnym we Wrocławiu, 1973–1974 monter w Stoczni Północnej w Gdańsku, 1974 w Przedsiębiorstwie Hydrologicznym tamże, 1975–1976 sprzedawca w RSW Prasa-Książka-Ruch w Jeleniej Górze, 1976–1980 handel obcymi walutami oraz prace dorywcze, m.in. w Państwowym Przedsiębiorstwie Estrada Dolnośląska we Wrocławiu; IV 1980–VII 1983 kontroler jakości w Zakładzie Obsługi Technicznej Predom-Service Wrocław Oddział Produkcyjny w Miłkowie.

Od IX 1980 w „S”, współorganizator, przew. Komitetu Założycielskiego, nast. przew. KZ; 17 IX 1980 współzałożyciel, do 1 X 1980 wiceprzew., X 1980–V 1981 członek MKZ Województwa Jeleniogórskiego. 20 IX 1980 sygnatariusz porozumienia z władzami woj. jeleniogórskiego regulującego zasady działania MKZ. Od VI 1981 współpracownik ZR Jelenia Góra, kolporter w regionie niezależnych pism, m.in. „Solidarności Dolnośląskiej”, „Solidarności Jeleniogórskiej”, „Odrodzenia”, „Robotnika”, „Bratniaka”, „Opinii”, oraz książek Instytutu Literackiego w Paryżu, NOW-ej, wydawnictw: m.in. Głosu, im. Konstytucji 3 Maja, Kręgu, Spotkań (przywoził je m.in. z Poznania, Wrocławia i Warszawy). II–IV 1981 drukarz i redaktor niezależnego pisma „Serwis Informacyjny MKZ NSZZ »Solidarność« w Jeleniej Górze”. III 1981–VI 1983 członek KPN. Od III 1981 współpracownik, kolporter niezależnego Karkonoskiego Towarzystwa Wydawniczego w Jeleniej Górze. Od 12 III 1981 członek RKOWzP w Jeleniej Górze, redaktor niezależnego pisma „Robotnik” (Warszawa); VI–VIII 1981 organizator Związku Młodzieży Pracującej Robotnik w Jeleniej Górze. III i VII 1981 drukarz, II–IV i VII–VIII kolporter deklaracji ideowej i odezwy KPN „Do narodu polskiego”, 25 VIII 1981 po rewizji mieszkania zatrzymany, 27 VIII 1981 zwolniony za poręczeniem KZ w Predom-Service i ZR Jelenia Góra; od IX 1981 szef Podokręgu Jeleniogórskiego Kierownictwa Akcji Bieżącej Okręgu Zachodniego KPN we Wrocławiu. 21 IX 1981 po rewizji osobistej i mieszkania aresztowany, osadzony w AŚ w Jeleniej Górze (inspirator buntu aresztantów), 24 IX 1981 w AŚ w Świdnicy (27 IX–8 X 1981 głodówka przeciwko łamaniu jego praw, X 1981 uznany przez Amnesty International za więźnia politycznego). 14 X 1981 zwolniony za poręczeniem społecznym ZR. XI 1981 wydawca, autor i redaktor niezależnego pisma „Niepodległość”. 21–22 XI 1981 uczestnik ogólnopolskiego zjazdu KOWzP w Radomiu.

13 XII 1981 internowany, przetrzymywany w Ośr. Odosobnienia w Kamiennej Górze, Nysie, Grodkowie i Uhercach (uczestnik głodówek protestacyjnych, 2–4 III 1982 hospitalizowany w szpitalu w Kamiennej Górze, 4 III–9 IV 1982 w szpitalu ZK we Wrocławiu), 23 XII 1982 zwolniony, tego dnia uchylono decyzję o aresztowaniu. I–V 1983 na leczeniu w Klinice Gastroenterologicznej Instytutu Chorób Wewnętrznych Akademii Medycznej we Wrocławiu i w sanatorium. 1983–1989 członek zaprzysiężony SW, współorganizator, przew. Oddziałowej Rady SW w Jeleniej Górze. VII–XI 1983 bez zatrudnienia, XI 1983–VIII 1984 na zasiłku chorobowym. 19 VIII 1983 Sąd Wojewódzki w Jeleniej Górze na mocy abolicji z XII 1981 umorzył postępowanie karne. VII–VIII 1983 wydawca, autor (ps. Jacek Żelazny), drukarz i kolporter dwóch nr. podziemnego pisma „Myśl” oraz jedynego nr. jeleniogórskiej edycji „Solidarności Walczącej”, z tego powodu od 21 VIII 1983 w ukryciu, poszukiwany listem gończym. 16 IX 1983 aresztowany we Wrocławiu, osadzony w areszcie RUSW i AŚ w Jeleniej Górze (29 X–19 XI 1983 głodówka) i w ZK we Wrocławiu. 20 II 1984 skazany nieprawomocnie przez Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze na rok i 6 mies. pozbawienia wolności, osadzony w AŚ w Jeleniej Górze i ZK we Wrocławiu, 26 III 1984 Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze podjął decyzję o zwolnieniu, objęciu dozorem MO i specjalistycznym badaniem szpitalnym, 28 III 1984 utrzymanie w mocy postanowienia o odbywaniu kary przez Sąd Wojewódzki w Jeleniej Górze, osadzony w ZK we Wrocławiu i Strzelinie, 7 VI 1984 zwolniony ze wzgl. na stan zdrowia, leczony w szpitalu we Wrocławiu, objęty dozorem MO, 15 VIII 1984 Sąd Wojewódzki w Jeleniej Górze umorzył postępowania na mocy amnestii. 1983–1989 kolporter w Jeleniej Górze i okolicy podziemnych wydawnictw (przywoził je z Wrocławia i Warszawy), m.in. pism „Z Dnia na Dzień”, „Solidarność Walcząca”, „Replika”, „Myśli”, „Wiadomości Bieżące”, „Tygodnik Mazowsze”, „Gencjana”, „Celwiskoziak”, „Zerwij Kajdany, Połam Bat…” oraz ulotek. 1984–1989 na rencie. 1984–1989 działacz Duszpasterstwa Ludzi Pracy przy parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Jeleniej Górze. I–V 1985 założyciel, redaktor i autor (ps. Jacek Żelazny, Jacek Ż.) podziemnego pisma „Gencjana”; V–XI 1985 w RFN, przekazał do RWE informacje o represjach w Jeleniogórskiem. 1985–1988 drukarz ulotek i wydawnictw okolicznościowych sygnowanych przez Agencję Fotograficzną/Wydawniczą Oddziału SW Jelenia Góra. 1984–1989 wielokrotnie zatrzymywany i przesłuchiwany, karany grzywnami przez kolegium ds. wykroczeń.

Od VI 1989 na emigracji w USA.

10 XI 1980–1982 rozpracowywany przez Wydz. III KW MO w Jeleniej Górze w ramach SOS krypt. Krzyś; SOR krypt. Korytarz; 1983 przez Wydz. V KW MO/WUSW tamże w ramach SOR krypt. Wtorek; do 1984 przez Wydz. III/V WUSW tamże w ramach SOR krypt. Komórka; przez Wydz. V WUSW tamże w ramach KE.

Łukasz Sołtysik

Opcje strony