Aktualnie znajdujesz się na:

Biogramy

Urban Aleksander

Aleksander Urban, ur. 27 III 1945 w Ostrowie Wlkp. Absolwent Politechniki Szczecińskiej, Wydz. Elektryczny (1968).

1968-1972 kierownik działu konserwacji Rozgłośni Polskiego Radia w Szczecinie, 1972-1991 projektant w Zakładzie Projektowania w Mera-ZAP w Ostrowie Wlkp.

19-21 VIII 1980 współorganizator strajku w Mera-ZAP; we IX 1980 (z Lechem Górskim i Zenonem Kempińskim) przywiózł z MKZ Wrocław instrukcje dot. tworzenia nowych związków zawodowych, od IX 1980 w „S”, przewodniczący Komitetu Założycielskiego w Mera-ZAP, następnie członek KZ, od I 1981 honorowy przewodniczący KZ, szef Komisji Propagandy; w 1981 organizator wyborów odnowionej Konferencji Samorządu Pracowniczego w Mera-ZAP.

16 XII 1981 zatrzymany przy próbie upomnienia się o uwięzionych kolegów u komisarza wojskowego, internowany w Głogowie, zwolniony 4 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1982. Po wyjściu działacz podziemnej Tymczasowej KZ w Mera-ZAP, w V 1982 uczestnik strajku w zakładzie; 1982-1983 współpracownik Komitetu Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności i ich Rodzinom działającego przy klasztorze oo. jezuitów w Kaliszu (w kontakcie m.in. z Danutą Kozłowską i Zbigniewem Szczelkowskim, dostarczał paczki rodzinom represjonowanych Kazimierza Obsadnego i Zygmunta Wudarskiego). 1983-1987 członek Rady Pracowniczej w Mera-ZAP (zdominowanej przez „S”). 1982-1984 działacz Komitetu Odbudowy Pomnika Kardynała Mieczysława Halki-Ledóchowskiego w Ostrowie Wlkp. 1982-1989 kilka razy wzywany na komisariat MO w Ostrowie Wlkp. na rozmowę ostrzegawczą przed 1 V.

Od II 1989 współorganizator reaktywowanych struktur „S” w Mera-ZAP, współzałożyciel i członek Tymczasowej KZ, następnie honorowy przewodniczący KZ; 1990-1991 współredaktor pisma KZ „Regulator”. 1991-2005 członek Zarządu, współwłaściciel Zakładu Projektowo-Usługowego Eko-ZAP Sp. z o.o. Ostrów Wlkp. Od 2005 na świadczeniu przedemerytalnym.

 

Grażyna Schlender

Opcje strony

do góry