Encyklopedia Solidarności

https://encysol.pl/es/encyklopedia/biogramy/19364,Wegrzynowski-Marek-Stanislaw.html
29.03.2024, 07:40

Węgrzynowski Marek Stanisław

Marek Stanisław Węgrzynowski, ur. 25 IV 1949 w Wałbrzychu, zm. 16 I 2018 tamże. Ukończył ZSZ dla Pracujących przy Zakładach Koksowniczych Wałbrzych (1966).

1963-1986 ślusarz, mechanik samochodowy w ZK Wałbrzych.

Od IX 1980 w „S”. IX–X 1980 organizator, członek Komitetu Założycielskiego w ZK Wałbrzych, nast. od X 1980 przew. KZ. Od I 1981 członek Krajowej Sekcji ds. Hutnictwa „S” z siedzibą w Krakowie.

13 XII 1981 internowany, osadzony w Ośr. Odosobnienia w Świdnicy i Kamiennej Górze, 16 III 1982 zwolniony; 8 V 1982 ponownie internowany, osadzony w Ośr. Odosobnienia w Głogowie, Grodkowie i Uhercach, 7 XII 1982 zwolniony. 1982–1986 kolporter pism podziemnych m. in.: „Tygodnik Mazowsze”, „Z Dnia na Dzień”, „Solidarność Walcząca”, „Antykolaborant”, „Niezależne Słowo” oraz książek paryskiej „Kultury”, Niezależnej Oficyny Wydawniczej NOW-a, ulotek, znaczków, kalendarzy, banknotów itp. na terenie Wałbrzycha. 1983–1988 członek tajnej Tymczasowej Komisji Oddziału „S” Województwa Wałbrzyskiego kierowanej przez Mieczysława Tarnowskiego. 1983–1989 współpracownik Arcybiskupiego Komitetu Charytatywnego we Wrocławiu, członek KIK w Wałbrzychu. Od 20 IV 1984 dozór MO. 1984–1989 działacz Duszpasterstwa Ludzi Pracy Duszpasterstwa Ludzi Pracy Duszpasterstwa Ludzi Pracy, struktury kościelne, faktycznie posiadające charakter stowarzyszeń, których celem było wzmocnienie moralne i rozwój duchowy pracujących, a także pobudzenie ich do aktywności w życiu zawodowym i społecznym. Ich działalność nie zawsze była całkowicie jawna. Pierwsze DLP powstały w 1973, szczególny rozkwit tych struktur, często przy współudziale laikatu, nastąpił w okresie stanu wojennego i delegalizacji „S”, co wynikało z bieżących potrzeb – głównie pomocy internowanym działaczom związku, ale także np. potrzeby wspólnotowości czy dalszego samokształcenia po zawieszeniu działalności kursów organizowanych w ramach tzw. Uniwersytetu Latającego. Zazwyczaj opiekunami duszpasterstw byli księża diecezjalni: proboszczowie albo delegowani do tej pracy wikariusze, np. Jerzy Popiełuszko, który od I 1979 pełnił posługę jako duszpasterz średniego personelu medycznego w archidiecezji warszawskiej. Jednym z prężniej działających DLP kierował w parafii św. Maksymiliana w nowohuckich Mistrzejowicach ks. Kazimierz Jancarz, który organizował tam m.in. czwartkowe Msze za Ojczyznę. Z duszpasterstwem tym był związany ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski. Często opiekę nad DLP sprawowali także księża zakonnicy. DLP przede wszystkim pogłębiały świadomość chrześcijańską; ich członkowie poznawali katolicką naukę społeczną, papieskie encykliki, aktualności z życia gospodarczego i społecznego. W ramach DLP organizowano od 1982 Ogólnopolską Pielgrzymkę Ludzi Pracy, która w 3. sobotę i niedzielę IX każdego roku wyruszała (i wyrusza) na Jasną Górę. DLP organizowały pielgrzymki także do innych miejsc kultu religijnego. Choć wszystkie one miały charakter religijny, pozwalały zarazem pracownikom, szczególnie tym zrzeszonym w „S”, na zamanifestowanie jedności i starań w walce o wolność, godność człowieka pracy i prawa pracownicze. Przeciwko DLP protestowały niejednokrotnie władze państwowe, traktując ich działalność jako zagrożenie w sferze wpływu na środowiska robotnicze. DLP prowadziły ponadto działalność samokształceniową, budowały poczucie wspólnoty w kręgu wartości chrześcijańskich, wywierały pozytywny wpływ na życie religijne, społeczne, rodzinne, zawodowe i polityczne. tamże. 1985 pobity. 2 IX 1985 zatrzymany, 4 IX 1985 aresztowany, osadzony w AŚ w Świdnicy, 24 XII 1985 areszt uchylono; 7 I 1986 aresztowany ponownie, 27 II 1986 skazany przez Sąd Rejonowy w Wałbrzychu na 6 mies. pozbawienia wolności, 16 III 1986 zwolniony; 1986 zwolniony z pracy. Po rewizji wyroku sprawa skierowana do ponownego rozpatrzenia, 6 VIII 1986 Prokuratura Rejonowa w Wałbrzychu umorzyła postępowanie na mocy amnestii. 1986–1989 ślusarz, spawacz w zakładzie Blacharstwo Samochodowe Instalatorstwo Sanitarne i Ogrzewcze w Jedlinie-Zdroju. II 1987 – VI 1989 członek Komisji Interwencji i Praworządności „S” Dolny Śląsk, uczestnik ogólnopolskich spotkań KIiP w Podkowie Leśnej. II–XII 1988 członek Regionalnej Komisji Wykonawczej Woj. Wałbrzyskiego; XII 1988–1990 RKW Dolny Śląsk Oddział Woj. Wałbrzyskiego, odpowiedzialny za pracę KIiP.

III–VI 1989 członek KO „S” przy Mieczysławie Tarnowskim/KO „S” w Wałbrzychu. 1989–1992 pracownik fizyczny w Zakładzie Usług Wysokościowych w Wałbrzychu. 1992–1999 kierownik ds. produkcji drewnianych słupów teleenergetycznych w Przedsiębiorstwie Wielobranżowym Szpakowski w Nowej Rudzie. 1999–2002 pracownik ds. obsługi techn. w Funduszu Regionu Wałbrzyskiego. 2002–2004 referent handlowy, referent techniczno-ekonomiczny w Premet SA w Pieszycach. 2004–2014 świadczenie przedemerytalne, od 2014 na emeryturze.

Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2008), Krzyżem Wolności i Solidarności (2015) i Krzyżem Semper Fidelis (2000).

19 IV 1982–29 IV 1983 rozpracowywany przez Wydz. V KW MO w Wałbrzychu w ramach KE krypt. Węgrzyn; 28 X 1983–13 I 1984 przez Wydz. V WUSW tamże w ramach SOS krypt. Apel; 9 X 1986–26 II 1987 przez Wydz. V WUSW tamże w ramach KE krypt. Wędkarz.

Agnieszka Klarman

Opcje strony