Wichorowski Ryszard Nikodem
Ryszard Nikodem Wichorowski, ur. 3 IV 1937 w Kolonii Józefek k. Czemiernik. Ukończył Technikum Mechaniczne w Zamościu (1970).
1961–1993 kierowca, kontroler techn, dyspozytor, dyżurny ruchu, inspektor ds. wojskowych, dyr. ds. techn. w Przedsiębiorstwie PKS tamże.
Od 1980 w „S”; wiceprzew. Tymczasowego Komitetu Założycielskiego, od 28 XI 1980 członek MKZ w Zamościu, od 25 VII 1981 sekretarz Zarządu Oddziału w Zamościu Regionu Środkowo-Wschodniego.
13 XII 1981 internowany, przetrzymywany w Ośrodku Odosobnienia w Krasnymstawie, Włodawie i Kwidzynie; od 1 XII 1982 na przepustce; 6 XII 1982 formalnie zwolniony. 1983–1989 kolporter podziemnych wydawnictw m.in. pisma „Informator NSZZ «Solidarność» Ziemi Zamojskiej – Roztocza”. 1983–1985 współorganizator i uczestnik pomocy finansowej rodzinom osób represjonowanych w woj. zamojskim, zbiórek pieniężnych wśród załogi PKS w Zamościu; przekazywał je pod adresy wskazanych rodzin.
6 II 1989 – 1992 przew. Komitetu Założycielskiego, nast. przew. KZ. Od ok. 10 II 1989 współzałożyciel i członek Komitetu Założycielskiego „S” Oddział w Zamościu. W 1989 członek TZR Środkowo-Wschodniego. 5 IV 1989 – 1990 współzałożyciel i członek prezydium Wojewódzkiego KO w Zamościu. IX 1989-1991 przew. Oddziałowej Komisji Wyborczej „S” w Zamościu. 1989–1991 współzałożyciel i przew. MKK PKS Regionu Środkowo-Wschodniego; współzałożyciel i członek zarządu KKK PPKS w Gdańsku; XI/XII 1989 delegat na II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. WZD Regionu Środkowo-Wschodniego, 1989–1991 członek ZR. Od 1993 na emeryturze. W 1995 wiceszef Wojewódzkiego Sztabu Wyborczego Lecha Wałęsy w wyborach prezydenckich w Zamościu. 1995–1998 współzałożyciel Grupy Inicjatywnej Akcji Katolickiej tamże (od 1998 skarbnik prezydium). 1997–2002 przew. Zarządu Wojewódzkiego Ruchu Solidarni w Wyborach tamże. 2002–2008 w LPR. W 2002 współinicjator KZ Emerytów i Rencistów przy Zarządzie Oddziału w Zamościu, od 2014 członek KZ. Od 1991 członek Stowarzyszenia Internowanych Zamojszczyzny (m.in. sekretarz).
Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2011), Krzyżem Wolności i Solidarności (2015), Złotym Krzyżem Zasługi (2000).
16 IV 1980 – 4 II 1982 rozpracowywany przez Wydz. II/Wydz. IIIA/Wydz. V KW MO w Zamościu w ramach SO krypt. Tranzyt; 27 XI 1980 – 10 III 1983 przez Wydz. IIIA/Wydz. V KW MO w ramach SO krypt. Niezależni; 25 VIII 1982 – 15 II 1989 przez Wydz. IIIA/Wydz. V KW MO/WUSW w Zamościu w ramach KE krypt. Agitator.