Encyklopedia Solidarności

Adam Wiśniowiecki, ur. 20 XI 1941 w Nizinie Łudzińskiej, obwód Irkuck (obecnie Rosja), zm. 9 II 2018 w Szczecinie. Ukończył Technikum Budowy Okrętów w Szczecinie (1961).

W 1961 monter silników okrętowych w Stoczni Szczecińskiej im. Adolfa Warskiego, 1961-1968 w Stoczni Szczecińskiej Gryfia, 1969-1981 mistrz, następnie dyspozytor, kierownik transportu na Wydz. W-2 Stoczni im. A. Warskiego. 17-22 XII 1970 i 22-24 I 1971 uczestnik strajków okupacyjnych w Stoczni im. A. Warskiego, odpowiedzialny za bezpieczeństwo stacji maszyn. Od 1976 kolporter wydawnictw niezależnych.

18-30 VIII 1980 uczestnik strajku w Stoczni im. A. Warskiego, członek MKS odpowiedzialny za służby porządkowe; od IX 1980 w „S”; członek Komisji Wydziałowej na W-2, od I 1981 w KZ stoczni, szef służb porządkowych w czasie imprez związkowych; w I 1981 delegat (z Grzegorzem Durskim) na strajk rolników w Ustrzykach Dolnych.

13-14/15 XII 1981 uczestnik strajku okupacyjnego w Stoczni im. A. Warskiego, członek MKS i tzw. grupy inicjatywnej, odpowiedzialny za służby porządkowe, przed pacyfikacją stoczni wyprowadził ze strajku milicjantów prowadzących tam głodówkę i ukrył ich w mieszkaniach rodziny; 30 XII 1981 zwolniony z pracy; 21 I 1982 aresztowany, zatrzymany w AŚ w Szczecinie, oskarżony o współkierowanie strajkiem, skazany wyrokiem Sądu Rejonowego w Szczecinie na 1,5 roku więzienia i 2 lata pozbawienia praw publicznych, osadzony w ZK w Stargardzie Szczecińskim, od III 1982 we Wrocławiu; w więzieniu drukował znaczki, robił pieczęcie i medaliony pamiątkowe z wizerunkiem Matki Boskiej; 28 I 1983 warunkowo zwolniony. 1983-1991 sezonowy postrzygacz owiec. 1983-1989 kolporter pism podziemnych (m.in. „CDN”, „Grot”, „Jedność Stoczniowa”, „Obraz”, „Tygodnik Wojenny”) poza Szczecinem, w środowisku rolników; dostawca papieru do druku „Grota” i paliwa do transportu (we współpracy z Kazimierzem Janickim); w 1987 organizator porządkowych służb przed przyjazdem Jana Pawła II do Szczecina.

W 1989 uczestnik kampanii wyborczej KO „S”, kolporter ulotek. 9 VI 1989 współautor otwartego apelu do Mariana Jurczyka o nierozbijanie jedności związkowej „S” w związku z Solidarnością ʼ80. 1992-2001 strażnik Straży Miejskiej Urzędu Miasta Szczecin. Od 2002 na emeryturze. 20 IV 1993 uniewinniony przez Sąd Apelacyjny w Poznaniu z oskarżeń z 1982.

Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2009).

24 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. – 3 IX 1982 rozpracowywany przez Wydz. V KW MO w Szczecinie w ramach SOR krypt. Komendant.

Sylwia Wójcikowa