Wojtowicz Wit Karol
Wit Karol Wojtowicz, ur. 3 X 1953 w Łańcucie. Absolwent Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, kierunek historia sztuki (1982).
Od końca 1973 zw. (przez Bogdana Borusewicza i Janusza Krupskiego) z uczestnikami Koła Naukowego Historyków (Jan A. Stepek, Maciej Sobieraj), lubelskiego oddziału „Więzi” (Janusz Bazydło) oraz duszpasterstwa dominikańskiego o. Ludwika Wiśniewskiego, środowiska współtworzące niezależne pismo „Spotkania” i wydawnictwo Biblioteka Spotkań. 1974–1976 członek Sceny Plastycznej Teatru Akademickiego KUL; w 1975 działacz sekcji kultury i studenckiego niezależnego samorządu: Komisji Koordynacyjnej Stowarzyszeń Akademickich KUL (powstałej po zlikwidowaniu w 1973 ZSP). W V 1976 przywiózł z Londynu powielacz spirytusowy, zakupiony przez Piotra Jeglińskiego; po 25 VI 1976 drukował na nim (z Pawłem Nowackim i Wojciechem Butkiewiczem) pierwsze skargi represjonowanych robotników z Radomia i Ursusa, informacje o aresztowaniach i przesłuchaniach, nast. „Komunikat” KOR i „Biuletyn Informacyjny” KOR, zawożone do Warszawy. Odpowiedzialny za stronę techn., tworzenie grup drukarzy, przygotowanie miejsc i materiałów do powielania; mikrofilmował druki i wydawnictwa niezależne, nast. wysyłał je do Francji. Wiosną 1977 drukarz (z P. Nowackim i W. Butkiewiczem) n-ru 1 niezależnego pisma „Zapis” (autor okładki oraz nazwy: Nieocenzurowana Oficyna Wydawnicza), uczestnik prac przy 1. n-rze 1 pisma „Spotkania”. W 1978 kilkakrotnie wyjeżdżał do Drezna (NRD), gdzie znajdował się utworzony przez J. Krupskiego i P. Jeglińskiego ośrodek przerzutu książek i sprzętu poligraficznego do Polski. Pocz. przewoził je sam, nast. organizował kurierów. 1978–1980 pracownik Wojewódzkiego Domu Kultury w Rzeszowie; kolporter niezależnych wydawnictw w Łańcucie i Rzeszowie. W XI 1978 przesłuchiwany ws. Kazimierza Charzewskiego (łącznika z Drezna, który okazał się współpracownikiem wywiadu wojskowego). 1980–1990 pracownik merytoryczny Muzeum – Zamku w Łańcucie.
Od IX 1980 w „S”; współzałożyciel KZ, wiceprzew. MKK w Łańcucie.
I 1982 – 1988 współpracownik podziemnej „S” w Łańcucie, duszpasterstwa rolników w parafii św. Jana Chrzciciela (ks. Jan Jakubowski) w Soninie k. Łańcuta (wykonawca plakatów, ulotek i transparentów).
1989–1990 członek KO w Łańcucie. Od XII 1990 dyr. Muzeum – Zamku tamże. 1990–2006 radny Miasta Łańcuta. Od 1992 członek International Council of Museums, członek Rady Muzeum w Wilanowie, Kozłówce, Lublinie, Pszczynie, Rzeszowie i Przemyślu, Rady ds. Muzeów przy Ministrze Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2008), Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis (2010), Medalem Pro Patria (2018) wyróżniony odznaką Zasłużony Działacz Kultury (2001).
Odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności (2019).
Od 22 XI 1986 rozpracowywany przez p.
II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo.
RUSW w Łańcucie w ramach SOS krypt. Orzeł.
Michał Stręk