Zarach Andrzej
Andrzej Zarach, ur. 2 VI 1948 w Kościerzynie. Absolwent Uniwersytetu Warszawskiego, Wydz. Matematyki, Fizyki i Chemii, kierunek matematyka (1971), doktorat (1973).
1966–1969 w ZMS (1968–1969 przew. Zarządu Wydz., jesienią 1969 zawieszony w pełnionych funkcjach), 1969–1971 w ZSP; wiosną 1969 komendant Komisji Uczelnianej Ochotniczych Hufców Pracy UW; latem 1969 komendant międzynarodowych hufców pracy (tylko w Polsce); latem 1970 inspektor Stołecznej Komendy Ochotniczych Hufców Pracy.
1971–1973 studia doktoranckie na Uniwersytecie Warszawskim, 1973–1989 pracownik naukowy w Instytucie Matematyki i Fizyki Teoretycznej/Instytutu Matematyki Politechniki Wrocławskiej.
1979–1980 kolporter niezależnego pisma „Biuletynu Dolnośląskiego”. W VI 1980 zwolniony przy sprzeciwie Rady Naukowej IM PWr., we IX przywrócony do pracy. 1969–1980 wielokrotnie zatrzymywany, przesłuchiwany, poddawany rewizjom.
Od IX 1980 w „S”; we IX 1980 współorganizator „S” PWr., od 3 X członek Komitetu Założycielskiego, w VI 1981 delegat na I WZD Regionu Dolny Śląsk; IX/X delegat na I KZD, członek prezydium KKR.
Od 13 XII 1981 w ukryciu. 6 I 1982 internowany, przetrzymywany w Ośrodku Odosobnienia we Wrocławiu i Nysie, 5 VI zwolniony. 5 XI 1982 ponownie internowany, przetrzymywany w Ośrodku Odosobnienia w Strzelinie, 18 XI zwolniony. 1983–1990 członek SW, od 1984 Komitetu Wykonawczego SW, odpowiedzialny za finanse i kontakty z zagranicą (z której otrzymywano pomoc materialną). 1986–1990 współpracownik redakcji podziemnego pisma „Solidarność Walcząca”. W V 1987 współautor (z Kornelem Morawieckim i Wojciechem Myśleckim) Zasad ideowych i programu działania Solidarności Walczącej. 1982–1988 wielokrotnie zatrzymywany, przesłuchiwany, poddawany rewizjom, 8 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1988 ukarany grzywną przez kolegium ds. wykroczeń.
Od XI 1988 na emigracji w USA. Prof. matematyki na East Stroudsburg University of Pennsylvania. 1988–1990 organizator pomocy finansowej dla SW, gościł w USA przedstawicieli SW: Ewę Kubasiewicz, K. Morawieckiego i W. Myśleckiego. Od 1. poł. l. 90.członek Partii Republikańskiej w USA; od poł. l. 90. World Jewish Congress (USA).
Autor publikacji z dziedziny matematyki, m.in. Forcing with proper classes, „Fundamenta Mathematicae”, LXXXI, 1973; Unions of ZF−–models which are themselves ZF-models. [w:] Logic Coloquium’80, Studies in Logic and the Foundations of Mathematics, Vol. 108, NHPC 1982; Replacement Collection [w:] Lecture Notes in Logic, Gödel’96, Springer Verlag.
Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2007).
Od 15 VIII 1986 rozpracowywany przez Wydz. III/Inspektorat 2 WUSW we Wrocławiu w ramach SOR krypt. Piskorz/Kuguar.