Encyklopedia Solidarności

https://encysol.pl/es/encyklopedia/biogramy/19648,Zarebski-Jerzy-Antoni.html
20.04.2024, 03:12

Zarębski Jerzy Antoni

Jerzy Antoni Zarębski, ur. 15 IV 1950 w Zabrzu. Ukończył Technikum Górnicze w Chorzowie (1971).

1971–1973 gł. dyspozytor w Zakładzie Przeróbki Węgla KWK Sosnowiec w Sosnowcu, 1973–1982 w Zakładzie Przeróbki Węgla KWK Zofiówka/Manifest Lipcowy w Jastrzębiu-Zdroju.

28 VIII – 3 IX 1980 współorganizator strajku w zakładzie. Od IX 1980 w „S”; członek KZ; przew. Komisji ds. Przeróbki Mechanicznej Węgla w Resorcie Górnictwa przy KWK Manifest Lipcowy.

13–15 XII 1981 uczestnik strajku w zakładzie. I – IV 1982 organizator podziemnej „S” w rejonach: Jastrzębia-Zdroju, Żor i Wodzisławia, zajmującej się przerzutem powielaczy do Polski, redaktor odpowiedzialny za druk i kolportaż podziemnego pisma „Wiadomości Wojenne”, organizator materiałów poligraficznych. 30 IV 1982 internowany, przetrzymywany w Ośrodku Odosobnienia w Zabrzu-Zaborzu, 24 VII 1982 zwolniony, 15 XI 1982 ponownie zatrzymany, aresztowany, osadzony w AŚ w Katowicach; zwolniony z pracy; 19 V 1983 skazany przez Sąd Śląskiego Okręgu Wojskowego we Wrocławiu na sesji wyjazdowej w Katowicach na 1 rok i 9 mies. pozbawienia wolności, osadzony w ZK w Strzelinie, 5 IX 1983 zwolniony na mocy amnestii. IX 1983 – IV 1984 bez zatrudnienia. 24 IV – VII 1984 pracownik fizyczny w Odlewni Żeliwa w Żorach. IX 1983 – VIII 1984 wielokrotnie przesłuchiwany, nakłaniany do współpracy w KM MO w Żorach.

Od 27 VIII 1984 na emigracji w Australii. 1984–1989 członek zarządu Związku Wolnych Polaków w Australii, organizator i przew. Stowarzyszenia Polsko-Ukraińskiego, współorganizator Biura Informacyjnego „S”, odpowiedzialny za współpracę z organizacjami polonijnymi. 1984–2003 własna działalność gospodarcza. 1988 – 22 XII 1990 przedstawiciel Rządu RP na Uchodźstwie na Okręg Stołeczny Canberra w Australii. 2003–2006 szef kantyny w siedzibie Policji Federalnej w Canberrze, od 2006 szef restauracji w hotelu Best Western w Canberrze.

Autor wspomnień 12 gorących lat (1992).

25 IX 1982 – 24 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1984 rozpracowywany przez Wydz. V-2 KW MO/WUSW w Katowicach w ramach SOR krypt. Introligator.

 

 

 

Halina Żwirska

Opcje strony