Encyklopedia Solidarności

https://encysol.pl/es/encyklopedia/biogramy/19798,Zylinski-Tadeusz.html
29.03.2024, 14:48

Żyliński Tadeusz

Tadeusz Żyliński (właśc. Żyła-Żyliński), ur. 16 VIII 1920 w Krakowie, zm. 23 VII 1987 w Opolu. Ukończył I Państwowe Gimnazjum im. Bartłomieja Nowodworskiego w Krakowie o profilu humanistycznym (1939). Absolwent Studium Dramatycznego przy Teatrze Starym w Krakowie (1949 lub 1953).

1949–1953 w PZPR.

1938–1939 członek Organizacji Młodzieżowej Towarzystwa Uniwersytetów Robotniczych, związanej z PPS. 1940–1945 żołnierz ZWZ/AK, uczestnik akcji tzw. małego sabotażu, tajnego szkolnictwa teatralnego, kolporter prasy podziemnej w Krakowie. 1940–1945 urzędnik adm. w Państwowym Zarządzie Wodnym przy Moście Dębnickim tamże.

1945–1947 słuchacz Studium Dramatycznego przy Teatrze Starym w Krakowie. 1945–1946 aktor teatru Wesoła Gromadka tamże, współpracownik Polskiego Radia tamże. 1946–1947 aktor Teatru Miejskiego im. Juliusza Słowackiego w Opolu, 1947–1948 Teatru Miejskiego w Sosnowcu, Sceny Ziemi Opolskiej, 1949–1950 Teatru Domu Wojska Polskiego, 1950–1985 Państwowego Teatru Ziemi Opolskiej/1975–1985 Teatru im. Jana Kochanowskiego w Opolu.

30 X 1954 aresztowany przez Wydz. III WUBP w Opolu za negatywne wypowiedzi nt. ZSRR i stosunków społ.-polit. w kraju. 4 V 1955 skazany przez Sąd Wojewódzki tamże na rok pozbawienia wolności, z przyczyn zdrowotnych zwolniony z odbycia kary.

Od jesieni 1980 w „S”, od XII 1980 przew. KZ, V i VII 1981 delegat na I WZD Regionu Śląsk Opolski, członek ZR. Na pocz. 1981 współredaktor (z Bogusławem Bardonem i Ryszardem Hładką) niezależnego pisma „Praworządność” (wydawanego przez Komitet Organizacyjny Praworządności Społecznej w Opolu). Organizator, od VII 1981 przew. Opolskiego KOWzP 1981–1986 członek kierownictwa Obszaru V i przew. Okręgu Opolskiego KPN. 1981–1986 członek obywatelskiego Komitetu Opieki nad Kopcem Józefa Piłsudskiego na Sowińcu w Krakowie. Współorganizator uroczystości patriotycznych w Opolu (m.in 15 IV 1981, 3 V 1981, 15 VIII 1981, 11 XI 1981).

14 XII 1981 internowany, przetrzymywany w Ośr. Odosobnienia w Opolu i Darłówku, 24 VII 1982 zwolniony. 1 V 1983 uczestnik manifestacji pod pomnikiem Adama Mickiewicza w Opolu. 1982–1987 lektor podczas mszy za Ojczyznę w katedrze Świętego Krzyża i kościele św. Apostołów Piotra i Pawła tamże. 1982–1985 wielokrotnie nękany przez SB w formie rozmów operacyjnych i szykanowany w pracy. Od VIII 1985 na emeryturze. VI 1987 dziesiętnik kościelnych służb porządkowych podczas trzeciej pielgrzymki Jana Pawła II do ojczyzny.

9 III 1971–22 I 1976 rozpracowywany przez Wydz. III KW MO w Opolu w ramach KE krypt. Rampa; 28 I 1982–2 X 1986 przez Wydz. III KW MO/WUSW tamże w ramach SOR krypt. Krety; XII 1986–15 VII 1987 przez Wydz. III WUSW tamże w ramach KE krypt. Emeryt.

Zbigniew Bereszyński

Opcje strony