Encyklopedia Solidarności

https://encysol.pl/es/encyklopedia/biogramy/21467,Zabinski-Wladyslaw.html
24.04.2024, 17:12

Żabiński Władysław

Władysław Żabiński, ur. 27 VI 1942 w Olszynach k. Wojnicza. Ukończył Szkołę Przysposobienia Rolniczego w Wojniczu (1960).

1968–1989 w ZSL, m.in. do VI 1975 członek Prezydium Powiatowego Komitetu ZSL w Brzesku i Prezydium Wojewódzkiego Komitetu ZSL w Krakowie, VII 1975–XI 1989 Prezydium WK ZSL w Tarnowie. 1970–1974 przew. Komisji ds. Produkcji Ogrodniczej w Spółdzielni Ogrodniczej w Brzesku. W l. 70. z ramienia ZSL członek Gminnej Rady Narodowej w Wojniczu i WRN w Tarnowie.

1961–1962, 1964–1968 zaopatrzeniowiec w Zakładach Mięsnych w Tarnowie. 1962–1963 zasadnicza służba wojskowa. 1966–2008 gospodarstwo ogrodnicze w Sukmaniu.

Od 1979 współpraca z Wiesławem Kęcikiem. Od IX 1980 organizator struktur NSZZ Rolników „Solidarność Wiejska” Regionu Polski Południowej na terenie woj. tarnowskiego, do III 1981 członek prezydium tegoż regionu. XI 1980 organizator punktu konsultacyjnego NSZZ Rolników „Solidarność Wiejska”, nast. przew. Komitetu Organizacyjnego tego związku przy tarnowskiej Komisji Koordynacyjnej „S”. 7 I–19 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1981 uczestnik strajku chłopskiego w Rzeszowie, członek KS i sygnatariusz porozumień rzeszowskich. 26 II–14 VI 1981 przew. Wojewódzkiego Komitetu Założycielskiego NSZZ Rolników „Solidarność Wiejska”/„S” RI w Tarnowie, nast. do 13 XII 1981 wiceprzew. Zarządu Woj. „S” RI w Tarnowie. 8–9 III 1981 delegat woj. tarnowskiego na zjazd zjednoczeniowy niezależnych związków rolniczych w Poznaniu. 9 III–13 XII 1981 członek OKZ RI „S”. 14 IV 1981 współinicjator (z Franciszkiem Kieciem) uchwały wyrażającej wotum nieufności plenum WK ZSL w Tarnowie wobec prezesa NK ZSL Stanisława Gucwy.

14 XII 1981 internowany, osadzony w Ośr. Odosobnienia w Załężu, 15 II 1982 zwolniony. VIII 1982–IV 1989 uczestnik podziemnych spotkań tarnowskich działaczy „S” RI, nast. Duszpasterstwa Rolników Duszpasterstwa Rolników Duszpasterstwa Rolników, powstały w okresie stanu wojennego z potrzeby pogłębienia wzajemnych kontaktów pomiędzy działaczami „S” RI a duchowieństwem. Pierwsze rozmowy z hierarchią podjęła grupa działaczy „S” RI z woj. stołecznego warszawskiego. W V 1982, za zgodą bp. Władysława Miziołka, została odprawiona w archikatedrze św. Jana msza św. w 1. rocznicę rejestracji „S” RI. Msze św. o podobnym charakterze odbywały się późn. rokrocznie, skupiając coraz większą liczbę ludzi chcących m.in. zamanifestować w ten sposób wolę reaktywowania „S” RI. Warszawskie środowisko „S”, zachęcone powodzeniem tej idei, 5 IX 1982 zorganizowało razem ze stroną kościelną na Jasnej Górze dożynki o charakterze religijno-patriotycznym z udziałem ok. 300 tys. rolników. 18 XI 1982 prymas Józef Glemp przyjął warszawską grupę działaczy i doradców związku, którzy m.in. prosili go o ustanowienie stałych form duszpasterstwa dla rolników. 2 XII 1982 Konferencja Episkopatu Polski utworzyła Komisję Episkopatu Polski ds. Duszpasterstwa Rolników, Ogólnopolskie Duszpasterstwo Rolników, w diecezjach ustanowiła jego referentów diecezjalnych i dekanalnych. Przew. Komisji został bp Jan Gurda. Celem DR było przede wszystkim pogłębianie życia religijnego rolników, wiele wysiłku wkładano w odrodzenie moralne wsi, podkreślenie godności i wartości pracy rolników. Duszpasterze pomagali w samokształceniu i pracy oświatowej, organizowali życie kulturalne, działalność oświatową, akcje na rzecz dobra wspólnego (pomoc w gospodarstwie, porady prawne itp.), rekolekcje, dni skupienia itd. Istnienie DR spotkało się z nieprzychylną reakcją władzy, która zarzucała Kościołowi, że w ten sposób dąży do reaktywowania „S” RI. diecezji tarnowskiej w Sufczynie. Po 1982 w jego domu punkt przerzutowy ulotek z Tarnowa do Nowego Sącza. 1987 współorganizator pielgrzymki rolników, w tym b. działaczy „S” RI, do Tarnowa na mszę odprawianą przez Jana Pawła II. 1987–1992 reprezentant diecezji tarnowskiej w ogólnopolskich strukturach DR. 1 IX 1988–19 XI 1989 przew. Tymczasowej Wojewódzkiej Rady „S” RI w Tarnowie. 19 XI 1989–5 V 1990 przew. Wojewódzkiej Rady „S” RI tamże.

1989–1990 współorganizator i członek struktur woj. KO tamże, członek Małopolskiego KO w Krakowie. 1989–1991 poseł z listy ZSL, popierany przez „S”. Od XI 1989 w PSL Odrodzenie, przew. Komisji Jedności Ruchu Ludowego. Współorganizator Kongresu Jedności Ruchu Ludowego (5 V 1990 powołanie PSL, w którym był m.in. sekretarzem generalnym). 1991 gł. organizator corocznych uroczystości poświęconych „S” RI w Zakliczynie, od 1992 w Tuchowie. 1991–1993 poseł z listy Ludowego Porozumienia Wyborczego Piast, 1993–1997 z listy PSL. 1998–2002 radny pow. tarnowskiego z listy Małopolskiego Stowarzyszenia Agrarnego i Samoobrony. Od 2006 w Stronnictwie Piast.

Od 2003 hodowca jeleni i danieli w Rychwałdzie.

Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (1999), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2010).

Mateusz Szpytma

Opcje strony