Encyklopedia Solidarności

https://encysol.pl/es/encyklopedia/biogramy/21518,Jurczak-Stefan.html
19.04.2024, 15:56

Jurczak Stefan

Stefan Jurczak, ur. 15 XI 1938 w Krakowie, zm. 2 VI 2012 tamże. Ukończył Technikum Mechaniczne w Tarnowie (1967).

1955–1974 ślusarz remontowy, technolog i samodzielny konstruktor Zakładów Mechanicznych Ponar w Tarnowie, od 1974 pracownik inżynieryjno-techn., st. konstruktor, st. technolog w Zakładzie Przetwórstwa Hutniczego w Bochni/Stalprodukt SA.

Po 1976 kolporter niezależnego „Biuletynu Informacyjnego” KOR/KSS KOR w Bochni i Tarnowie.

Od IX 1980 w „S”; członek KS w zakładzie, współzałożyciel „S” tamże; IX 1980 współzałożyciel i członek MKZ Kraków, od 3 XII 1980 członek zarządu MKZ Kraków; 1980–1981 przew. KZ w ZPH w Bochni, członek Komisji Robotniczej Hutników HiL; od 17 III 1981 wiceprzew. KRH; reprezentant KRH w Sieci Organizacji Zakładowych „S” wiodących zakładów pracy; w VII 1981 delegat na I WZD Regionu Małopolska w Tarnowie, kandydat na przew. ZR Małopolska; wiceprzew. ZR Małopolska; IX/X delegat na I KZD, IX – XII 1981 członek KK.

13 XII 1981 zatrzymany w Ostródzie, internowany, przetrzymywany w Ośrodku Odosobnienia w Iławie, Kielcach-Piaskach, Załężu k. Rzeszowa i Nowym Łupkowie, 23 XII 1982 zwolniony. Od XII 1982 współpracownik podziemnego pisma „Kronika Małopolska”; od 1983 członek RKW, nast. Regionalnego Komitetu Solidarności Małopolska; od VIII 1983 członek TKK; 1987–1990 członek Tymczasowej KKW/KKW, od 29 IV 1989 członek prezydium. Kilkakrotnie zatrzymywany, przesłuchiwany; 22 II 1984 aresztowany, 3 VIII 1984 zwolniony; nast. zwolniony z pracy, 25 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1985 zatrudniony ponownie. 1987 współzałożyciel KZ w ZPH w Bochni (12 X złożono wniosek do sądu o ponowną rejestrację). Od 12 IX 1988 przew. jawnego Regionalnego Komitetu Solidarności Małopolska. W IV i V 1988 współorganizator strajku w HiL. 1989–1990 przew. KZ ZPH. Od XII 1988 Członek KO przy Przew. „S” L. Wałęsie; od 10 IV 1989 przew. Małopolskiego KO. 1989 uczestnik obrad okrągłego stołu.

1990–1995 przew. ZR Małopolska; XII 1990 – 1992 wiceprzew. KK. 1991–1997 senator RP z listy „S”, 1997–2001 z listy AWS, 1993–1997 wicemarszałek Senatu, 1998–2002 radny Sejmiku Województwa Małopolskiego. IV 2002 – IV 2003 zatrudniony w Magro SA Małopolska Giełda Rolno-Ogrodnicza w Krakowie, 1 X 2003–XI 2004 członek rady nadzorczej tamże; w 2005–2006 Towarzystwa Budownictwa Społecznego Krak-System SA tamże, 2006–2007 Agencji Rozwoju Gospodarczego Kraków-Wschód Sp. z o.o., 2007–2012 Miejskiego Przedsiębiorstwa Oczyszczania Sp. z o.o. w Krakowie.

Odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2011).

19 IX 1983 – I 1990 rozpracowywany przez Wydz. V/WOG WUSW w Tarnowie w ramach SOR krypt. Parnas.

Anna Kawalec, Cecylia Kuta

Opcje strony