Juszko-Pałubska Ewa Jolanta
Ewa Jolanta Juszko-Pałubska, ur. 9 IV 1948 w Szczecinie, zm. 16 VII 2018 w Piotrkowie Trybunalskim. Absolwentka Uniwersytetu Łódzkiego, Wydz. Prawa (1970).
1956–1961 w ZHP, 1965–1970 ZSP.
11 i 19 III 1968 uczestniczka wieców studenckich pod Biblioteką UŁ i na Politechnice Łódzkiej, strajku okupacyjnego na Wydz. Prawa UŁ, współautorka petycji do władz UŁ.
1970–1972 aplikacja sędziowska, 1972–1973 pracownik umysłowy w Hucie Szkła Gospodarczego Hortensja w Piotrkowie Trybunalskim, 1974–1977 aplikacja adwokacka, 1977–1985 adwokat Zespołu Adwokackiego w Piotrkowie Trybunalskim.
XII 1981 – VIII 1984 świadczyła bezpłatną pomoc prawną działaczom podziemnej „S”, m.in. jako obrońca w procesach politycznych; m.in. 28 V 1982 przed Sądem Wojewódzkim w Piotrkowie Trybunalskim doprowadziła do uchylenia aresztu Marii Biesiadowskiej, Stanisława Kurnika, Ryszarda Wędrychowicza, a nast. wydania wyroków w zawieszeniu. Udzielała pomocy w rozprawach przed kolegium ds. wykroczeń, m.in. Andrzejowi Świstakowi. Od poł. VI do 22 VII 1984 w ukryciu. 1 VIII 1984 aresztowana, osadzona w areszcie Prokuratury Wojewódzkiej w Łodzi, nast. w areszcie KW MO w Łodzi, XI 1984 – IV 1985 w AŚ w Łodzi. 8 III 1985 skazana przez Sąd Rejonowy w Łodzi na 5 lat pozbawienia wolności, 22 X 1985 Sąd Wojewódzki w Łodzi zmniejszył wyrok do 4 lat, 1985 skreślona z listy adwokatów i pozbawiona prawa wykonywania zawodu. 17 IV 1985 osadzona w ZK w Krzywańcu k. Zielonej Góry, 5 VIII 1986 warunkowo zwolniona przez Sąd Wojewódzki w Zielonej Górze, 17 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1993 ułaskawiona przez Prezydenta RP (zatarcie skazania). VIII 1986 – X 1987 bez zatrudnienia, otrzymywała comiesięczną zapomogę z Prymasowskiego Komitetu Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności i ich Rodzinom. 1986–1990 uczestniczka Duszpasterstwa Ludzi Pracy przy kościele NSJ (oo. jezuici) w Łodzi, współorganizatorka mszy za Ojczyznę w kościele św. Franciszka Ksawerego (oo. jezuici) w Piotrkowie Trybunalskim. 1987–1989 prowadziła prywatne Biuro Pisania Podań i Poradnictwa Prawnego. 1988–1989 mediator z ramienia komitetów strajkowych w negocjacjach z dyrekcjami przedsiębiorstw, m.in. w Hucie Szkła Gospodarczego Hortensja w Piotrkowie Trybunalskim, Przedsiębiorstwie Budownictwa Ogólnego, Hucie Szkła Okiennego Kara tamże.
Od IV 1989 członek „S” Regionalnej Komisji Rencistów i Emerytów, 1989–1992 przew. KO w Piotrkowie Trybunalskim, nast. przedstawicielka Federacji Komitetów Obywatelskich tamże. 1989–1991 dyr. Biura Poselsko-Senatorskiego OKP w Piotrkowie Trybunalskim; od 1993 prowadziła kancelarię adwokacką w Piotrkowie Trybunalskim.
Od 2008 członek Stowarzyszenia Ślad – Pracowni Dokumentacji Multimedialnej w Łodzi, od 2008 Stowarzyszenia Osób Represjonowanych w Stanie Wojennym (Koło Terenowe w Tomaszowie Mazowieckim).
Odznaczona Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2009), Krzyżem Wolności i Solidarności (2016).