Wyczachowski Ryszard
Ryszard Wyczachowski, ur. 11 XI 1945 w Gnojnie k. Działdowa. Ukończył Szkołę Podoficerską Wojsk Pancernych w Morągu (1964) oraz Technikum Górnicze dla Pracujących w Bełchatowie (1980).
1964–1970 ślusarz w Państwowym Ośrodku Maszynowym w Wałczu, 1970–1975 operator sprzętu ciężkiego w POM w Człuchowie, 1975–2002 w KWB Bełchatów w Rogowcu.
Od IX 1980 w „S”; IX członek KS, nast. członek Komitetu Założycielskiego, od II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1981 przew. Komisji Oddziałowej w Zakładzie Sprzętu Technologicznego i Transportu i członek KZ; 18–22 XII 1980 uczestnik strajku okupacyjnego w Urzędzie Wojewódzkim w Piotrkowie Trybunalskim, od VI 1981 delegat na I WZD woj. piotrkowskiego, 29 VII 1981 współorganizator marszu głodowego w Bełchatowie. 1980–1981 organizator kolportażu niezależnych pism („Kultury” paryskiej, „Tygodnika Solidarność”, „Jedności”); IX 1980–13 XII 1981 współpracownik KPN; 1981 ze Stanisławem Knasiem współzałożyciel KOWzP w Bełchatowie; 1981 członek Klubu Służby Niepodległości.
13 XII 1981 współorganizator MKS w Bełchatowie, 1981–1984 współzałożyciel podziemnej Bełchatowskiej Oficyny Wydawniczej, współautor komunikatów MKS – m.in. Odezwy do mieszkańców Bełchatowa oraz redaktor podziemnego biuletynu „Solidarność Wojenna”; 1981–1989 organizator kolportażu podziemnych pism, m.in. „Solidarność Wojenna”, „Tygodnik Mazowsze”, „CDN”, „Zwyciężymy”, „Biuletyn Dolnośląski”, „Poza Układem”, „Głos Wolnego Hutnika”, „Solidarność Walcząca”. 15 IV 1982 aresztowany, osadzony w aresztach KM MO w Bełchatowie, Prokuratury Wojskowej w Łodzi, KW MO w Piotrkowie Trybunalskim, AŚ tamże, 3 VIII 1982 skazany przez Sąd Wojewódzki w Piotrkowie Trybunalskim na 3 lata pozbawienia wolności, 31 VIII osadzony w ZK w Hrubieszowie, 15 VI 1983 zwolniony na mocy aktu łaski Rady Państwa. 1983–1989 wielokrotnie zatrzymywany. 1983–1990 wiceprzew. Komisji Rewizyjnej Stowarzyszenia Politycznego Wolność i Solidarność w Warszawie. 1985–1990 organizator sprzętu i materiałów poligraficznych dla regionu, akcji ulotkowych na terenie Bełchatowa. 1988–1989 członek Grupy Roboczej KK, SW, PPN. 1985–1990 współorganizator Duszpasterstwa Ludzi Pracy Duszpasterstwa Ludzi Pracy Duszpasterstwa Ludzi Pracy, struktury kościelne, faktycznie posiadające charakter stowarzyszeń, których celem było wzmocnienie moralne i rozwój duchowy pracujących, a także pobudzenie ich do aktywności w życiu zawodowym i społecznym. Ich działalność nie zawsze była całkowicie jawna. Pierwsze DLP powstały w 1973, szczególny rozkwit tych struktur, często przy współudziale laikatu, nastąpił w okresie stanu wojennego i delegalizacji „S”, co wynikało z bieżących potrzeb – głównie pomocy internowanym działaczom związku, ale także np. potrzeby wspólnotowości czy dalszego samokształcenia po zawieszeniu działalności kursów organizowanych w ramach tzw. Uniwersytetu Latającego. Zazwyczaj opiekunami duszpasterstw byli księża diecezjalni: proboszczowie albo delegowani do tej pracy wikariusze, np. Jerzy Popiełuszko, który od I 1979 pełnił posługę jako duszpasterz średniego personelu medycznego w archidiecezji warszawskiej. Jednym z prężniej działających DLP kierował w parafii św. Maksymiliana w nowohuckich Mistrzejowicach ks. Kazimierz Jancarz, który organizował tam m.in. czwartkowe Msze za Ojczyznę. Z duszpasterstwem tym był związany ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski. Często opiekę nad DLP sprawowali także księża zakonnicy. DLP przede wszystkim pogłębiały świadomość chrześcijańską; ich członkowie poznawali katolicką naukę społeczną, papieskie encykliki, aktualności z życia gospodarczego i społecznego. W ramach DLP organizowano od 1982 Ogólnopolską Pielgrzymkę Ludzi Pracy, która w 3. sobotę i niedzielę IX każdego roku wyruszała (i wyrusza) na Jasną Górę. DLP organizowały pielgrzymki także do innych miejsc kultu religijnego. Choć wszystkie one miały charakter religijny, pozwalały zarazem pracownikom, szczególnie tym zrzeszonym w „S”, na zamanifestowanie jedności i starań w walce o wolność, godność człowieka pracy i prawa pracownicze. Przeciwko DLP protestowały niejednokrotnie władze państwowe, traktując ich działalność jako zagrożenie w sferze wpływu na środowiska robotnicze. DLP prowadziły ponadto działalność samokształceniową, budowały poczucie wspólnoty w kręgu wartości chrześcijańskich, wywierały pozytywny wpływ na życie religijne, społeczne, rodzinne, zawodowe i polityczne. w parafii NMP w Bełchatowie; 20 XI 1986 sygnatariusz pisma do wojewody, informującego o wznowieniu działalności ZR; 23 VIII 1988 współorganizator 8-godzinnego strajku w KWB Bełchatów.
1989–1994 sekretarz KO, w 1989 organizator kampanii wyborczej w Bełchatowie; od VI 1989 działacz Porozumienia na Rzecz Demokratycznych Wyborów w „S”. 1989–1991 delegat na II i III WZD Województwa Piotrkowskiego. 1989–2000 w ZChN (założyciel i prezes koła w Bełchatowie, członek Zarządu Regionu Łódzkiego oraz Rady Naczelnej). 1990–1994 radny Miasta Bełchatowa z listy KO, 1994–1998 z listy Prawica Razem; 1998–2002 radny Rady Powiatu Bełchatowskiego z listy AWS. 1997–2002 w WZZ Sierpień 80, 2001–2004 w PiS, od 2004 w LPR. Od 2002 na emeryturze.
Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2009), Krzyżem Wolności i Solidarności (2016).
1980–1985 rozpracowywany przez Wydz. IIIA/Wydz. V KW MO w Piotrkowie Trybunalskim/p. V RUSW w Bełchatowie w ramach SO krypt. Budosol; 1982 przez Wydz. III/Wydz. V KW MO w Piotrkowie Trybunalskim w ramach SOR krypt. Biuletyn; 1982–1986 przez Wydz. V KW MO w Piotrkowie Trybunalskim/p. V RUSW w Bełchatowie w ramach SO krypt. Witryt; 1982–1983 w ramach SOR krypt. Krata; 1983–1986 przez Wydz. III WUSW w Piotrkowie Trybunalskim w ramach SOS/SOR krypt. Doręczyciel; 1986–1989 przez p. V/Wydz. V RUSW w Bełchatowie w ramach SOR krypt. Egzemplarz; 1987–1989 w ramach SOR krypt. Gwarek; 1987–1989 przez WUSW w Piotrkowie Trybunalskim/p. V/Wydz. V RUSW w Bełchatowie w ramach SOR krypt. Optymiści; 1987–1990 przez p. III/p. OKPP RUSW w Bełchatowie w ramach SOR krypt. Antagonista.