Skalski Ernest Kajetan
Ernest Kajetan Skalski, ur. 18 I 1935 w Warszawie. Absolwent. Moskiewskiego Uniwersytetu Państwowego, kierunek historia (1957).
1948 w ZWM, od 1948 w ZMP; 1957–1958 kandydat na członka PZPR.
1957–1958 referent Biura Pełnomocnika Rządu PRL ds. Repatriacji Polaków z ZSRS w Moskwie, usunięty z ZSRS za pomoc w nawiązaniu kontaktów przez sowieckich dysydentów ze Związku Patriotów z Eligiuszem Lasotą, 1958–1961 redaktor „Sztandaru Młodych”, 1961–1964 kierownik działu w miesięczniku „Widnokręgi”, 1964–1972 publicysta w dziale zagranicznym dziennika „Głos Pracy”, 1967–1968 stypendysta w Danii; 1972–1973 z-ca sekretarza red. miesięcznika „Panorama Polska”, 1973–1975 publicysta „Życia Gospodarczego”, 1975–1978 kierownik działu publicystyki krajowej tygodnika „Kultura”, 1978–1981 reporter „Polityki”. 1981–1982 dziennikarz „Tygodnika Solidarność”, od 1981 wiceprezes Oddziału SDP w Warszawie.
Po 13 XII 1981 współpracownik, 1984 redaktor i wydawca podziemnego pisma „Tygodnik Wojenny”. 1981–1989 wiceprezes podziemnego Oddziału Warszawskiego SDP. 1983–1984 pracownik działu reklamy Domu Handlowego Nauki w Warszawie, 1984–1989 dziennikarz „Tygodnika Powszechnego”. 1984–1989 współzałożyciel i redaktor podziemnego pisma „PWA. Przegląd Wiadomości Wiadomości „Wiadomości”, biuletyn wydawany przez podziemną „S” Regionu Mazowsze w Warszawie 15 XII 1981 – 1 IV 1990. Agencyjnych”, stały współpracownik „CDN – Głosu Wolnego Robotnika”, członek redakcji „Ogniwa”, autor w „Woli”, „Moście” i „Tygodniku Mazowsze”, współpracownik RWE (ps. Adam Uważny, b.k., (b.k.), B.K., (B.K.), bk, BK, (BK), Delta, E.S., Edward Opolski, Jan Chryzostom, Jan Stelmach, (Jan Stelmach), Karol Winnicki, Kozak, Referent, SET, Stefan Kościelec, Stelmach). Od 1985 członek i stały współpracownik Spółdzielni Pracy Dziennikarzy Agencja Omnipress, grupującej osoby wyrzucone z mediów. Członek niejawnej rady programowo-konsultacyjnej w Warszawie pracującej na potrzeby TKK.
W 1989 współzałożyciel „Gazety Wyborczej”, 1989–1990 z-ca redaktora nacz. i członek zarządu Agory, 1997–2005 komentator; 2005–2006 publicysta „Rzeczpospolitej”, od 2008 członek redakcji portalu publicystycznego Studio Opinii.
Autor kilkunastu książek, m.in. Wojna pozycyjna (Biblioteka Tygodnika Wojennego 1983), Jałta 40 lat później (Vademecum Lublin 1985), Interesy Polaków. Konspekt (Most 1986).
Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2011).
1966–1989 pozostawał w zainteresowaniu operacyjnym MSW; I 1967 – VI 1969 zarejestrowany przez Wydz. V Dep. I jako TW ps. Alski; IX 1970 – 1979 przez Wydz. I Dep. II/Wydz. II/Wydz. IV Dep. III jako TW ps. Ren; VI 1981 – II 1983 przez Wydz. II KS MO w kategorii zabezpieczenie operacyjne, I 1988 – II 1989 przez Wydz. I Dep. II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. MSW w kategorii zabezpieczenie operacyjne. Zachowane akta potwierdzają fakt świadomych kontaktów z oficerami MSW, jednak uchylał się od realnej współpracy. 2006 Antoni Macierewicz umieścił go na liście dziennikarzy-współpracowników SB; 19 IX 2008 Sąd Okręgowy w Warszawie nakazał Antoniemu Macierewiczowi przeprosić E. Skalskiego w oświadczeniu prasowym; Sąd Apelacyjny w Warszawie oraz SN podtrzymały wyrok.