Jurek Marek
Marek Jurek, ur. 28 VI 1960 w Gorzowie Wielkopolskim. Absolwent Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydz. Historycznego (1985).
1977–1978 w ZHP.
1977 uczestnik duszpasterstwa w Gorzowie Wielkopolskim prowadzonego przez ks. Witolda Andrzejewskiego. 1978 uczestnik spotkań w Poznaniu z Restytutem Staniewiczem prowadzącym punkt informacyjny ROPCiO, uczestnik akcji poznańskiego SKS. 1979 współpracownik Aleksandra Halla i środowiska skupionego wokół pisma „Bratniak”. W okresie studiów (1979–1985) działacz duszpasterstwa akademickiego w Poznaniu. 1980–1981 uczestnik spotkań działaczy i sympatyków ruchu narodowego w mieszkaniu Napoleona Siemaszki (tzw. Salon przy ul. Pięknej).
VII 1980 współzałożyciel RMP, VIII 1980 sygnatariusz „Deklaracji ideowej”; członek Rady Rzeczników, Rady Programowej, współpracownik Wiesława Chrzanowskiego, Wojciecha Wasiutyńskiego, Albina Tybulewicza i KIK w Poznaniu.
Od IX 1980 współorganizator NZS na UAM, członek Komitetu Założycielskiego, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1981 delegat UAM na strajk studentów łódzkich; III 1981 delegat na I Walne Zebranie Delegatów, od 16 III członek Zarządu Uczelnianego NZS UAM, 3–6 IV 1981 delegat na I KZD NZS, wybrany na członka KKK NZS. X 1980 współzałożyciel Związku Akademickiego „Pro Partia” Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 1981 redaktor pisma „Pod Prąd”, od III 1981 działacz Międzyuczelnianego Studenckiego Komitetu Obrony Więźniów Politycznych w Poznaniu; XI/XII 1981 członek Prezydium KS UAM w czasie strajku zorganizowanego na znak solidarności ze strajkującymi studentami WSI w Radomiu i przeciwko pacyfikacji strajku w Wyższej Oficerskiej Szkole Pożarniczej w Warszawie.
13 XII 1981–VI 1982 w ukryciu; dzięki zabiegom Wiesława Chrzanowskiego i przedstawicieli Kościoła władze wycofały nakazy jego internowania.
1982 współredaktor odezwy Polacy na rzecz niepodległości. Od 1984 w redakcji „Polityki Polskiej”, XII 1984 z zespołem redakcyjnym współpracownik konserwatywno-liberalnego Klubu Myśli Politycznej Dziekania, kierowanego przez Stanisława Stommę. 1985 prelegent na spotkaniach Duszpasterstwa Ludzi Pracy Duszpasterstwa Ludzi Pracy Duszpasterstwa Ludzi Pracy, struktury kościelne, faktycznie posiadające charakter stowarzyszeń, których celem było wzmocnienie moralne i rozwój duchowy pracujących, a także pobudzenie ich do aktywności w życiu zawodowym i społecznym. Ich działalność nie zawsze była całkowicie jawna. Pierwsze DLP powstały w 1973, szczególny rozkwit tych struktur, często przy współudziale laikatu, nastąpił w okresie stanu wojennego i delegalizacji „S”, co wynikało z bieżących potrzeb – głównie pomocy internowanym działaczom związku, ale także np. potrzeby wspólnotowości czy dalszego samokształcenia po zawieszeniu działalności kursów organizowanych w ramach tzw. Uniwersytetu Latającego. Zazwyczaj opiekunami duszpasterstw byli księża diecezjalni: proboszczowie albo delegowani do tej pracy wikariusze, np. Jerzy Popiełuszko, który od I 1979 pełnił posługę jako duszpasterz średniego personelu medycznego w archidiecezji warszawskiej. Jednym z prężniej działających DLP kierował w parafii św. Maksymiliana w nowohuckich Mistrzejowicach ks. Kazimierz Jancarz, który organizował tam m.in. czwartkowe Msze za Ojczyznę. Z duszpasterstwem tym był związany ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski. Często opiekę nad DLP sprawowali także księża zakonnicy. DLP przede wszystkim pogłębiały świadomość chrześcijańską; ich członkowie poznawali katolicką naukę społeczną, papieskie encykliki, aktualności z życia gospodarczego i społecznego. W ramach DLP organizowano od 1982 Ogólnopolską Pielgrzymkę Ludzi Pracy, która w 3. sobotę i niedzielę IX każdego roku wyruszała (i wyrusza) na Jasną Górę. DLP organizowały pielgrzymki także do innych miejsc kultu religijnego. Choć wszystkie one miały charakter religijny, pozwalały zarazem pracownikom, szczególnie tym zrzeszonym w „S”, na zamanifestowanie jedności i starań w walce o wolność, godność człowieka pracy i prawa pracownicze. Przeciwko DLP protestowały niejednokrotnie władze państwowe, traktując ich działalność jako zagrożenie w sferze wpływu na środowiska robotnicze. DLP prowadziły ponadto działalność samokształceniową, budowały poczucie wspólnoty w kręgu wartości chrześcijańskich, wywierały pozytywny wpływ na życie religijne, społeczne, rodzinne, zawodowe i polityczne. w Turku i Konfraterni im. Ks. Jerzego Popiełuszki w Koninie-Morzysławiu. 1985 inicjator (z Piotrem Mireckim i Krzysztofem Nowakiem) w Poznaniu spotkania „Plebanii”, środowiska byłych działaczy RMP. Zwolennik prowadzenia jawnej działalności opozycyjnej.
XII 1987 organizator Wielkopolskiego Klubu Politycznego Ład i Wolność, 7 I – 15 VI 1988 prezes Tymczasowego Zarządu Klubu, 15 VI 1988–22 VI 1989 prezes Klubu.
1989–1993 poseł na Sejm X i I kadencji. 1989 współzałożyciel ZChN, wiceprezes i przew. rady naczelnej. 2001–2002 członek Przymierza Prawicy, przew. rady politycznej. 2001–2005 poseł z listy PiS. VI 2002–IV 2007 wiceprezes PiS. 2005–2007 poseł na Sejm z listy PiS. 2005–2007 marszałek Sejmu; rezygnacja z tej funkcji i członkostwa w PiS po odrzuceniu przez Sejm projektu zmiany Konstytucji RP w tzw. sprawie ochrony życia poczętego. 2007 założyciel partii Prawica Rzeczypospolitej. 2014–2019 eurodeputowany VIII kadencji.
Odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2009).
II 1979–III 1985 rozpracowywany przez Wydz. III KW MO/WUSW w Poznaniu w ramach SOS/SOR krypt. Gemini; III 1985–VII 1988 przez Wydz. III WUSW tamże w ramach SOR krypt. Sabat.