Encyklopedia Solidarności

Leszek Zieliński (obecnie Dziech-Zieliński), ur. 28 III 1956 w Krakowie. Ukończył Technikum Budowlane tamże (1977), absolwent Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza-Modrzewskiego, Wydz. Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych (2013).

1964–1972 członek ZHP.

1978–1979 kolporter niezależnych pism, m.in. „Robotnik”, „Krzyż Nowohucki”.

1979–1983 referent ds. inwestycji w Dziale Inwestycji Krakowskich Zakładów Elektronicznych Unitra-Telpod.

Od IX 1980 w „S”, członek Komitetu Założycielskiego, od 1981 przew. KZ w Unitra-Telpod, w porozumieniu z ZR Małopolska uczestnik organizacji tzw. Grup Obywatelskich, których zadaniem miało być przygotowanie i zgłaszanie kandydatów do rad narodowych w wyborach zaplanowanych na II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1982.

14–16 XII 1981 organizator i przywódca strajku w zakładzie pracy, wielokrotne przemówienia do załogi, organizacja ochrony zakładu, rozmowy z kierownictwem. Po 16 XII 1981 w ukryciu. 20 XII 1981 zatrzymany, 22 XII 1981 internowany, 23 XII aresztowany, 25 I 1982 skazany przez Wojskowy Sąd Garnizonowy w Krakowie na 2 lata pozbawienia wolności w zawieszeniu, 8 III 1982 przez Sąd Najwyższy na 2 lata bezwzględnego pozbawienia wolności, 8 VI 1983 wstrzymanie wykonania kary przez Sąd Warszawskiego Okręgu Wojskowego, 22 VII 1983 zwolniony na mocy amnestii. Dzięki pomocy lekarzy, członków „S” Akademii Medycznej w Krakowie, uniknął osadzenia w więzieniu. Od 19 III 1982 do amnestii ponownie w ukryciu. 1983–1984 ajent baru kawowego w Kino-Teatrze Związkowiec, 1984–1986 kierownik Sekcji Zaopatrzenia i Transportu w Dzielnicowym Zespole Ekonomiczno-Administracyjnym Szkół Kraków-Śródmieście, 1987–1989 kolejno: kierownik Działu Zaopatrzenia, Administracji, z-ca p.o. dyr. ds. adm. w Pałacu Młodzieży im. dr Henryka Jordana. 1983–1989 zaangażowany w działalność podziemną, współpracownik Tajnej Komisji Zakładowej „S” w Unitrze-Telpod oraz innych tajnych struktur „S”, m.in. Międzydzielnicowego Komitetu Solidarności Kraków, Tymczasowej Komisji Robotniczej Hutników; inspirator i współredaktor pisma zakładowego „Informacja Komitetu Ocalenia »Solidarności« przy Telpod”, nast. współpracownik redakcji „Opornika”; uczestnik Duszpasterstwa Ludzi Pracy Duszpasterstwa Ludzi Pracy Duszpasterstwa Ludzi Pracy, struktury kościelne, faktycznie posiadające charakter stowarzyszeń, których celem było wzmocnienie moralne i rozwój duchowy pracujących, a także pobudzenie ich do aktywności w życiu zawodowym i społecznym. Ich działalność nie zawsze była całkowicie jawna. Pierwsze DLP powstały w 1973, szczególny rozkwit tych struktur, często przy współudziale laikatu, nastąpił w okresie stanu wojennego i delegalizacji „S”, co wynikało z bieżących potrzeb – głównie pomocy internowanym działaczom związku, ale także np. potrzeby wspólnotowości czy dalszego samokształcenia po zawieszeniu działalności kursów organizowanych w ramach tzw. Uniwersytetu Latającego. Zazwyczaj opiekunami duszpasterstw byli księża diecezjalni: proboszczowie albo delegowani do tej pracy wikariusze, np. Jerzy Popiełuszko, który od I 1979 pełnił posługę jako duszpasterz średniego personelu medycznego w archidiecezji warszawskiej. Jednym z prężniej działających DLP kierował w parafii św. Maksymiliana w nowohuckich Mistrzejowicach ks. Kazimierz Jancarz, który organizował tam m.in. czwartkowe Msze za Ojczyznę. Z duszpasterstwem tym był związany ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski. Często opiekę nad DLP sprawowali także księża zakonnicy. DLP przede wszystkim pogłębiały świadomość chrześcijańską; ich członkowie poznawali katolicką naukę społeczną, papieskie encykliki, aktualności z życia gospodarczego i społecznego. W ramach DLP organizowano od 1982 Ogólnopolską Pielgrzymkę Ludzi Pracy, która w 3. sobotę i niedzielę IX każdego roku wyruszała (i wyrusza) na Jasną Górę. DLP organizowały pielgrzymki także do innych miejsc kultu religijnego. Choć wszystkie one miały charakter religijny, pozwalały zarazem pracownikom, szczególnie tym zrzeszonym w „S”, na zamanifestowanie jedności i starań w walce o wolność, godność człowieka pracy i prawa pracownicze. Przeciwko DLP protestowały niejednokrotnie władze państwowe, traktując ich działalność jako zagrożenie w sferze wpływu na środowiska robotnicze. DLP prowadziły ponadto działalność samokształceniową, budowały poczucie wspólnoty w kręgu wartości chrześcijańskich, wywierały pozytywny wpływ na życie religijne, społeczne, rodzinne, zawodowe i polityczne. pn. Zespół Apostolstwa Świeckich „Kamieniołom” przy parafii św. Józefa w Krakowie-Podgórzu, współorganizator uroczystości patriotycznych, corocznej pielgrzymki ludzi pracy na Jasną Górę, 1986 współinicjator wydania Śpiewnika eskstremisty; 1986–1987 z żoną prowadził kolonie dla dzieci hutników, członków „S” w trudnej sytuacji materialnej, m.in. w Kasince Małej, w Rabce; VI 1987 podczas pielgrzymki Jana Pawła II kierujący grupą członków Duszpasterstw Ludzi Pracy, która przygotowywała wejściówki dla członków „S” na mszę na krakowskich Błoniach oraz transparenty i flagi z emblematami „S”; w zw. z tą działalnością 10 VI 1987 aresztowany przed rozpoczęciem uroczystości na Błoniach, po 12 godz. zwolniony. Wielokrotnie zwalniany z pracy, szantażowany, zastraszany.

1990 członek Prezydium Krakowskiego KO, szef Sztabu Wyborczego Krakowskiego KO Kraków-Podgórze. 1990–1991 dyr. Biura Rady Miasta Krakowa. 1990 współzałożyciel Chrześcijańskiej Demokracji, 1990–1991 przew. Zarządu Wojewódzkiego PC w Krakowie, członek Naczelnej Rady Politycznej. 1991 współzałożyciel Fundacji Amicus. 1992 uczestnik Akcji Humanitarnej Lekarze Świata z pomocą dla domów dziecka w Rumunii. 1993 współzałożyciel Stowarzyszenia BBWR, nast. Komitetu Wyborczego BBWR. 1993–1997 poseł na Sejm RP z listy BBWR. 1995–1998 członek Rady Programowej Polskiego Radia, 1996–1997 członek Rady Programowej Telewizji Polskiej. 1996–1998 członek Rady Programowej TVP Kraków. 1997, 2002–2003 przedstawiciel Sejmu RP do Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy, 1997 członek Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego. 1998–2001 współwłaściciel przedsiębiorstwa projektowania i realizacji inwestycji. 2001–2005 poseł z listy PSL. 2004–2005 wiceminister pracy i polityki społecznej, sekretarz stanu i pełnomocnik rządu ds. osób niepełnosprawnych (z ramienia klubu parlamentarnego Stronnictwo Gospodarcze).

Od 2013 prowadzi Galerię Sztuki i Rękodzieła w Krakowie.

Odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności (2014).

18 I 1981–30 I 1984 rozpracowywany przez Wydz. IIIA/Wydz. V KW MO/WUSW w Krakowie w ramach SOR krypt. Katoda; 14 VIII 1987–11 VIII 1988 przez Wydz. V WUSW tamże w ramach SOR krypt. Kolumna.

Cecylia Kuta