Hasła rzeczowe

Akcja na rzecz Niepodległości

Akcja na rzecz Niepodległości, organizacja konspiracyjna powołana w 1976 w Krakowie, kierowana przez Mariana Banasia, Piotra Boronia i Włodzimierza Steckiewicza (studentów Wydz. Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego), współpraca m.in. Janusz Pierzchała (student polonistyki UJ) i Jerzy Giza (student historii WSP).

Wg deklaracji ideowej celem działalności było dążenie do odbudowy niepodległości państwowej RP oraz zagwarantowanie swobodnego i wszechstronnego rozwoju jednostki w oparciu o przyrodzone i niezbywalne prawa osoby ludzkiej zagwarantowane przez niepodległe państwo przestrzegające w pełni Międzynarodowych Paktów Praw Człowieka i Obywatela. AnrN związana była ze środowiskiem piłsudczykowskim, b. legionistami i kombatantami, współpracowano m.in. z legionistą i przedwojennym oficerem kontrwywiadu mjr. Józefem Herzogiem. Nie uznawano porządku prawnego PRL, za jedyny legalny uważano Rząd RP na Uchodźstwie. Prowadzono działalność propagandową (malowanie na murach i rozklejanie ulotek m.in. informujących o mszach św. w dniu imienin i rocznicę śmierci marsz. Józefa Piłsudskiego), wydawniczą (broszury i kalendarze) i samokształceniową. Podczas wizyty Jana Pawła II w Krakowie w 1979 wspólnie z ROPCiO zorganizowano akcję balonową – na początku papieskiej mszy św. nad tłumem zgromadzonym na Błoniach wypuszczono dwa balony meteorologiczne z papieskimi flagami, do których doczepiono sztandar z orłem w koronie po jednej stronie i znakiem Polski Walczącej po drugiej. Działacze AnrN organizowali obchody Święta Niepodległości: w 1979 wspólnie z krakowską KPN i działaczami SKS, w 1980 – z KPN, Chrześcijańską Wspólnotą Ludzi Pracy i RMP, w 1981 – z „S”, KPN i RMP.

Działalność organizacji została zahamowana w XII 1981 w wyniku aresztowania M. Banasia (17 XII 1981) i kilku jego współpracowników. 5 II 1982 M. Banaś został skazany w trybie doraźnym wyrokiem Sądu Warszawskiego Okręgu Wojskowego na 4 lata więzienia, w VI 1983 warunkowo zwolniony na mocy aktu łaski Rady Państwa z wyznaczeniem okresu próby na 3 lata. Pozostali działacze zostali 20 XII 1981 internowani (m.in. Janina Bodziuch do 7 I 1982, Jerzy Brniak do 5 I 1982, Ryszard Górski do 13 I 1982, Jacek Wróbel do 24 XII 1981).

24 XI 1981 – 12 I 1983 Wydz. III-1 KW MO w Krakowie prowadził przeciwko AnrN SOS krypt. Szwadron.

Ewa Zając

Opcje strony

do góry