Biskupi Komitet Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności i Ich Rodzinom w Koszalinie
Biskupi Komitet Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności i Ich Rodzinom w Koszalinie, powstał 5 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1983 w Koszalinie dla diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej w trzech rejonach: w Koszalinie, Słupsku i Szczecinku. Głównym zadaniem była pomoc charytatywna. Komitet pomagał aresztowanym oraz ich rodzinom udzielając informacji prawnej, materialnej, a także w szukaniu pracy. W prace komitetu zaangażowani byli: ks. bp Ignacy Jeż (reprezentował diecezję), Gabriela Cwojdzińska jako koordynator ogólny całej diecezji oraz rejonu koszalińskiego, o. Andrzej Sujka, o. Seweryn Parafiński; Maria „Ewa” Bońkowska (od 1 IX 1983), Elżbieta Kuzyniak jako koordynator świecki; grupa słupska: ks. Jan Girjatowicz, ks. Andrzej Pacholski i mec. Anna Skowrońska jako koordynator świecki; grupa szczecinecka: o. Stanisław Mróz, ks. Leszek Król (od VII 1983), Krystyna Oberda-Bielecka. Skład osobowy powiększał się oraz zmieniał; na początku 1984 w komitecie rejonu koszalińskiego pracowało 22 osoby świeckie m.in.: G. Cwojdzińska, Konrad Barczak, Zofia Bohusewicz, Maria Bońkowska, Halina Dzirnowska, Janina Gawłowska, Eleonora Chomentowska, Janina Kraśkiewicz, Elżbieta Kuzyniak, Joanna Melnyk, Jadwiga Pawluczenko, Anna Rożniatowska, Franciszek Sak, Emilia Sobczyńska, Teresa Tarasienko, Janina Wardaszko, Leokadia Dybalska, Elżbieta Garbacz, Antoni Nowosadko, Zofia Szymańska, Regina Nalaskowska.
W komitecie wydzielono sekcje (kierowane przez księży ze współpracownikami świeckimi): informacyjną, zdrowia, rodzin, pomocy materialnej i prawnej. Głównym zadaniem była pomoc charytatywna. Środki pozyskiwano podczas zbiórek wśród wiernych w poszczególnych parafiach. W XI 1983 udzielono pomocy materialnej i finansowej rodzinom osób wcielonym do Wojskowych Obozów Specjalnych; w ramach Komitetu pracowali adwokaci udzielający pomocy prawnej oraz broniący w procesach politycznych. W 1983 zorganizowano akcję wakacyjną, którą objęto 388 osób, w 1985 – 219 osób (w tym 125 dzieci). Na początku 1984 komitet rejonu koszalińskiego liczył 22 osoby.