Hasła rzeczowe

Biuletyn Dolnośląski

„Biuletyn Dolnośląski”, pismo wydawane VI 1979 – III 1990 we Wrocławiu, 10 pierwszych n-rów z podtytułem: „Pismo Klubu Samoobrony Społecznej we Wrocławiu”, nast. (od n-ru z IV 1980 do n-ru z VIII 1985) „Miesięcznik niezależny”. Jedno z najdłużej i zarazem systematycznie ukazujących się niezależnych/podziemnych pism. Pocz. organ Klubu Samoobrony Społecznej we Wrocławiu (założonego 3 V 1979). Od pocz. 1980, w wyniku różnic programowych, przestało być organem KSS i zmieniło podtytuł na „Miesięcznik niezależny”. Od poł. 1982 związane z SW. Ukazało się 96 n-rów. 1979–1980 obj. 10–38 s., format A4; 1981–1982 obj. 24–39 s., format A4 i A5; 1983–1990 obj. 8–56 s., format A5 (nr 9/49 z X 1983 format A6). 1979–1980 druk na powielaczu, gł. ramkowym, 1981–1990 powielacz/offset; nakł. 2–10 tys. egz.; miesięcznik, do 1988 wychodziło regularnie (w 1988 ukazały się tylko 3 n-ry). Numeracja ciągła, od nr 2 (9) z II 1980 podawana jest numeracja roczna i ciągła. Ukazały się 22 dodatki i wyd. spec., m.in. wyd. spec. z 23, 27, 30 VIII 1980 informujące o sytuacji strajkowej; dodatek spec. „Katyń” do n-ru 3 (10) z 1980; wydanie nadzwyczajne z 16 XI 1987 „Kornel Morawiecki aresztowany”; wyd. spec. z 27 I 1989 „«Solidarność» – legalizacja czy likwidacja (Wywiad z Andrzejem Gwiazdą)”. 1980–1987 29 edycji „Biuletynku” jako dodatek niesamoistny. W redakcji n-ru 1: Jan Waszkiewicz (redaktor nacz.), Janusz Łojek, Piotr Starzyński (twórca bazy poligraficznej) i Henryk Lis (proj. winiety). Od n-ru 2 pisma nie redagował Henryk Lis, od n-ru 5 Janusz Łojek (zmarł 5 XI 1979). Od X 1979 z pismem związał się Kornel Morawiecki, nast. wieloletni redaktor nacz., organizator zaplecza technicznego i kolportażu. Na pocz. 1980 z redagowania wycofał się P. Starzyński. 1980–1981 w redakcji: K. Morawiecki, J. Waszkiewicz (redaktorzy nacz.), Romuald Lazarowicz, Michał Wodziński. W VI 1981 z redakcji odszedł J. Waszkiewicz. 1982–1988 w redakcji: K. Morawiecki, R. Lazarowicz. Pierwsze n-ry z 1983 redagowali Andrzej Kisielewicz i Maria Peisert-Kisielewicz. Od n-ru 5 (73) z 1986 redaktor honorowy – Natalia Gorbaniewska. 1989–1990 w redakcji: K. Morawiecki, R. Lazarowicz, Jarosław Twardowski (ps. Marcin Prus), Mateusz Morawiecki (ps. Michał Wierzyński), Piotr Bielawski (ps. Krzysztof Lewicki). Autorzy m.in.: K. Morawiecki (K.M.), R. Lazarowicz (ps. Jan Ewaryst, Bibliotekarz, J.E., R.L., P.K., C.K., A.J.), Jerzy Przystawa (ps. Jan Łaszcz, A.Ł., Józef Put), Mikołaj Iwanow (ps. W.S. Sidorow, I. Mickiewicz, Jan Mickiewicz, Polak zza Buga), J. Waszkiewicz (J.W., Optymista, W.J.), Roman Duda (ps. Światowid, Jan Galicki), M. Wodziński (ps. Omikron), M. Morawiecki (ps. Michał Wierzyński, Dziki, Ignacy Kielecki). Z pismem, jako graficy, współpracowali: Tadeusz Kuranda, Tomasz Kizny, Henryk Prykiel. Drukarze m.in.: Krzysztof Gulbinowicz, Wiesław Moszczak i Antoni Roszak. Druk odbywał się też na tzw. dojściach w państwowych drukarniach (w l. 80. organizował go m.in. Aleksander Kalinowski). Od 1986 makietę pisma tworzono komputerowo. Pismo w niewielkim stopniu zajmowało się bieżącą informacją. Publikowano artykuły nt. historyczne, analizy sytuacji w PRL i in. krajach bloku wschodniego, publicystykę, przedruki z prasy zachodniej i emigracyjnej (nie tylko polskiej). Od X 1979 wydawane przez Niezależną Spółdzielnię Wydawniczą Wyzwolenie, w XII 1979 nazwę zmieniono na Kooperatywę Wydawniczą Wyzwolenie. Od n-ru 6–7 (37–38) z VI – VII 1982 wydawane przez Agencję Informacyjną Solidarności Walczącej. Na czele AISW stała Zofia Maciejewska, która koordynowała wydawanie pisma. Nakł. n-ru 3/4 z VIII – IX 1979 został prawie w całości przejęty przez SB, nr 3 (22) z III 1981 ukazał się również jako fałszywka. We IX 1981, pod zarzutem rozpowszechniania treści mogących godzić w sojusz z ZSRS, aresztowano K. Morawieckiego. W XI 1981 rozpoczął się jego proces (odpowiadał z wolnej stopy), śledztwo umorzono 31 XII 1981 na mocy dekretu abolicyjnego. Pismo kolportowane w całym kraju, gł. na Dolnym Śląsku i we Wrocławiu, w różnych środowiskach; cena egz. 20–700 zł.

Kamil Dworaczek|Łukasz Kamiński

Opcje strony

do góry