Encyklopedia Solidarności

https://encysol.pl/es/encyklopedia/hasla-rzeczowe/13313,Dokumenty-i-Analizy.html
23.04.2024, 15:18

Dokumenty i Analizy

„Dokumenty i Analizy”, pismo społ.-polit., wydawane w Krakowie II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1982 – XI 1984. Od n-ru 4 z podtytułem: „Niezależny miesięcznik społeczno-polityczny”. N-ry 1–5 ukazały się jako dodatek do „Póki my żyjemy” – organu Akademickiego Ruchu Samoobrony. Od n-ru 6 wchodziło jako pismo samodzielne. Ukazało się 11 n-rów, obj. 4–43 s., format A4 (nr 11 format C6), druk na powielaczu i offsecie, nakł. nieustalony. W założeniu miesięcznik, wychodził nieregularnie, nr 2/10 (z 1983) ukazał się w dwóch edycjach VII/X oraz XI/XII, obie uzupełnione jednostronicowym dodatkiem podsumowującym 2 lata działalności. Wg stopki red. n-ru 11 (z XI 1984) ukazywało się nakł. Wydawnictwa Libertas. W redakcji m.in. Bogusław Zmudziński (ps. Andrzej Zambrowski) oraz niektórzy spośród autorów. Większość tekstów była sygnowana ps: Karol Grapa (prof. Marek Sobolewski), Andrzej Zambrowski, Józef Barciak, Radykał, Anty-Urban, Anty-Rakowski, Paweł Norman, Wiktor, Oscar, Anarchista, Feliks E., Ekonom P., Jeden z Wielu, Strateg, Debiutant, H. H., Omega, Józef K. Ton, Jan Nowy, Filip Prawdowski. W n-rze 9 ukazały się podpisane nazwiskami artykuły Jadwigi Staniszkis i Mirosława Dzielskiego. Opisywano bieżące wydarzenia w kraju i w mieście. Zajmowano się problemami społ.-polit., prezentowano i komentowano dokumenty i oświadczenia instytucji państwowych, organizacji i struktur opozycyjnych oraz osób publicznych (w n-rze 11 przedruk Apelu Obywatelskiej Inicjatywy w Obronie Praw Człowieka przeciw Przemocy). Publikowano materiały historyczne, relacje z akcji opozycji, wywiady z działaczami, dyskusje o strategii ruchów niezależnych, także przedruki z in. podziemnych wydawnictw, m.in. w n-rze 8 wywiad ze Zbigniewem Bujakiem z „Tygodnika Mazowsze”. Kolportowane w Krakowie.

Paweł Goleń, Monika Komaniecka-Łyp

Opcje strony