Encyklopedia Solidarności

https://encysol.pl/es/encyklopedia/hasla-rzeczowe/13452,Goniec.html
19.04.2024, 22:25

Goniec (KPN Lublin)

„Goniec”, podtytuł: „Pismo Konfederacji Polski Niepodległej Obszar IV Lublin”, wydawane w Lublinie II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1988 – VI 1991; od nr. 2 sygnowane przez Wydawnictwo Reduta KPN, nr 14 (z 20 XI 1989) przez Wydawnictwo Polskie, nr 16 (z II 1990) przez Wydawnictwo Myśl. Nr 2 z podtytułem: „Obszar IV [z emblematem KPN]. Lublin – Rzeszów – Przemyśl – Jarosław – Kielce – Radom – Dęblin – Ostrów Św. [sic!] – Puławy – Zamość – Chełm – Kock – Kraśnik – Świdnik – Dębica”; nr. 3/4/5, 6 i 7 (wszystkie z datowaniami rocznymi 1988) z winietą: „Goniec. Obszar IV KPN [emblemat KPN]. Lublin – Rzeszów – Przemyśl – Jarosław – Dębica – Ostrowiec Świętokrzyski – Puławy – Zamość – Chełm – Kock – Kraśnik – Świdnik – Radom – Kielce”. Od nr. 8 (z 1988) powrócono do pierwotnego brzmienia tytułu; nr 14 (z 20 XI 1989) „Pismo Obszaru IV KPN”; nr. 15 (ze I 1990) i 16 (z II 1990) „Miesięcznik Obszaru IV Lublin. KPN”. Ostatni, z mylną, powtórzoną numeracją, ukazał się nr 16 (z VI 1991) jako „Pismo Konfederacji Polski Niepodległej. Lublin – Zamość – Chełm – Biała Podlaska. Miesięcznik dla przyjaciół KPN”.

Pismo ukazywało się w obj. 2-24 s. w formacie A5 (nr 16 w A4), drukowanych techniką sitodruku w nakładzie od kilkuset do kilku tys. egz.; wychodziło nieregularnie.

W redakcji w różnych okresach: Marek Miszczak i Dariusz Wójcik, Agata Chlipalska, Zbigniew Żur i Piotr Michalak. Organizator druku i główny drukarz: Zbigniew Sznajder.

Zamieszczano oświadczenia KPN, bieżące informacje z działalności KPN, omówienia sytuacji w kraju (nr 9 z 1988 jako nadzwyczajny poświęcono niemal w całości strajkom z VIII 1988), publicystykę polityczną, przedruki z niezależnej prasy.

Kolportowano przez struktury KPN Obszar IV.

 

Marcin Dąbrowski

Opcje strony