Encyklopedia Solidarności

„Górnik Polski”, podtytuł: „Pismo Krajowej Komisji Koordynacyjnej Górnictwa NSZZ «Solidarność»”, wydawane w Katowicach V 1984 – IX 1988.

Decyzję o utworzeniu pisma podjęto 8 V 1984, kiedy z inicjatywy Tadeusza Jedynaka, przew. RKW powołana została KKK Górnictwa (przewodniczący Jerzy Sołowiej „Rudolf”- członek RKW Reg.Śląsko-Dąbrowskiego) i jej organ prasowy.

Ukazały się 43 n-ry, obj. 4–8 s., format A4, druk na powielaczu, nakł. 2,5–3 tys. egz.; miesięcznik.

Pracami redakcji do jesieni 1985 kierował Jarosław J. Szczepański, współpraca m.in.: Barbara Kościuszko, Jadwiga Drużyńska; nast. redakcję przejął Jerzy Sołowiej przy współpracy Jacka Cieszewskiego i Wiesława Rajskiego. Pozyskiwanie informacji, druk, organizacja kolportażu i zaopatrzenia: Jerzy Sołowiej (w czasie jego aresztowania V – VII 1986 zastąpił go Zdzisław Zwoźniak). Redakcję w Regionie tworzyli w/w, Izabela Sołowiej oraz Róża Polewka (korekty, przygotowywanie matryc do druku oraz prace redakcyjne).

Projekt winiety tytułowej Jacek Fedorowicz.

Przez pierwsze 1,5 roku matryce przygotowywano w Warszawie (co najmniej raz w mies. odbywały się spotkania na terenie woj. katowickiego, podczas których pozyskiwano informacje i materiał do tekstów). Funkcję łącznika z Warszawą pełniła Barbara Mathes-Cieszewska.

Wyd. spec. po 4 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1987 „Zbrodnia czy wypadek (4–02–87 r. Kopalnia Mysłowice)”; VIII 1988 dwa wyd. spec. (nr 1, 18 VIII 1988, nr 2, po 21 VIII 1988) informujące o sytuacji w strajkujących kopalniach; wyd. barbórkowe (1984, 1985, 1986).

Publikowano uchwały, apele, komunikaty (KKK, TKK, RKW) oraz informacje o wydarzeniach w kopalniach Górnego Śląska i Zagłębia Dąbrowskiego, artykuły dot. bieżących spraw i problemów w kraju; z czasem w pismo nabrało charakteru informacyjno-publicystycznego.

Kolportowane m.in. przez członków RKW, przekazujących pismo strukturom kopalnianym „S”. W regionie bezpłatne, poza regionem cena egz. 15–20 zł.

Przemysław Miśkiewicz