Komitet Ocalenia Solidarności GROT Nowa Huta
Komitet Ocalenia „Solidarności” GROT Nowa Huta, już II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1982 na terenie Nowej Huty ukazywały się ulotki podpisane KOS GROT. Struktura ta powstała z inicjatywy ks. Władysława Palmowskiego i Macieja Macha. W przeciwieństwie do KOS HiL jej działania miały się koncentrować na terenie całej Nowej Huty, stąd też czasami była również nazywana KOS Nowa Huta. Pełniła rolę podziemnego centrum dowodzenia koordynującego akcje wiecowo-ulotkowe na terenie Nowej Huty, a także zmierzającego do zintegrowania w działalności konspiracyjnej wszystkich liczących się środowisk nowohuckiej „S”.
W kierownictwie: Maciej Mach ps. Gnat, Wojciech Daniel ps. Radwan, Zbigniew Kubiak ps. Olek (nauczyciel, działacz „S” nowohuckiej oświaty), ks. Władysław Palmowski ps. Tata. Najprawdopodobniej w wyniku rozszyfrowania przez ks. Palmowskiego prowokacji SB, chcącej wprowadzić do struktury tajnego współpracownika, od lata 1982 zaniechano używania części nazwy KOS, pozostając przy podpisywaniu dokumentów struktury krypt. GROT (od pierwszych liter pseudonimów liderów grupy).
Formalnie GROT nigdy nie został rozwiązany, jednak jego efektywna działalność trwała do jesieni 1982. Sparaliżowały ją nasilające się represje, przede wszystkim zorganizowana wówczas przez władze tzw. branka do Czerwonego Boru: do wojska został wtedy wcielony W. Daniel, natomiast M. Mach uniknął poboru ze wzgl. na stan zdrowia i pobyt w szpitalu. Funkcję, jaką spełniał KOS GROT, a nast. GROT, przejął powstały 12 X 1982 Międzyzakładowy Komitet Strajkowy Nowa Huta Międzyzakładowy Komitet Strajkowy Nowa Huta Międzyzakładowy Komitet Strajkowy Nowa Huta, powstał w X 1982 w odpowiedzi na apele TKK (z 9 X 1982) i RKW Małopolska (z 10 X 1982) o przeprowadzenie w dniu 10 XI 1982 strajku powszechnego w związku z delegalizacją „S” (na mocy ustawy z 8 X 1982). Jego celem miała być organizacja i koordynacja tego protestu w zakładach pracy Nowej Huty. Później współpracował z RKW, a po jego rozwiązaniu współorganizował Regionalny Komitet „S” Małopolska, który powstał 28 X 1983: dwóch reprezentantów MKS NH wchodziło w skład plenum, a jeden był stałym członkiem Prezydium RKS. (późn. Międzyzakładowy Komitet „S” Nowa Huta).