Encyklopedia Solidarności

https://encysol.pl/es/encyklopedia/hasla-rzeczowe/13605,Karta-84.html
28.03.2024, 13:08

Karta 84

Karta 84, wzorowany na czechosłowackiej Karcie 77 dokument wydany w IV 1984 przez działaczy TKZ „S” Stoczni Gdańskiej przy współpracy z Kazimierzem Januszem i Mieczysławem Januszem Poniatowskim.

Przygotowywany przez kilka mies. w ścisłej konspiracji miał zwrócić uwagę opinii światowej na zewnętrzne, sowieckie uwarunkowania polskiego zniewolenia oraz miał służyć upomnieniu się o niepodległą i suwerenną Polskę. Składał się z 3 części, zatytułowanych kolejno: „Do Polaków w kraju i za granicą”, „Do Rządów: Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej i Wielkiej Brytanii”, „Do Rosjan”. W pierwszej, pisząc o wielkiej moralnej sile, jaką niosło ze sobą niespotykane dotychczas zjawisko społeczne pn. „Solidarność” autorzy zwrócili uwagę na jego destabilizujący wpływ na system ABC, system ABC, system w „S” Regionu Małopolska, trójpoziomowy, hierarchiczny system kolportażowo-informacyjny, dający możliwość szybkiego obiegu informacji pomiędzy poszczególnymi ogniwami Związku (od centrali do każdej KZ); opracowany przez zespół pracowników Krakowskiego Biura Projektów Budownictwa Komunalnego pod kierunkiem Bolesława Śliwińskiego. komunistycznego zniewolenia; w sposób jednoznaczny wspomnieli o dążeniu do niepodległości i suwerenności Polski, nie godząc się na „jakąkolwiek finlandyzację, czy inną formę złagodzenia rygorów poddaństwa”. Wskazując na zniewolenie jako formę szaleństwa, autorzy zwrócili się z apelem do społeczeństwa polskiego i do mieszkających na świecie rodaków o poparcie niepodległościowej inicjatywy. W drugiej części zwrócono się do władz przywołanych państw z apelem o rewizję postanowień, traktowanego jako symbol zniewolenia krajów Europy Środkowo-Wschodniej traktatu jałtańskiego; wskazano na narzucony charakter wprowadzonych w życie decyzji traktatu, ich niereprezentatywność i brak głębszej legitymizacji społecznej, a także kłamliwe i obłudne próby uzasadniania panowania systemu komunistycznego w wielu państwach Europy. Najwięcej miejsca poświęcono stosunkom polsko-rosyjskim i polsko-sowieckim. W poświęconej tym kwestiom części trzeciej, autorzy w sposób bezpośredni zwrócili się nie do władz ZSRS i Rosji, ale do wszystkich Rosjan, obywateli ZSRS, obciążając ich odpowiedzialnością za cały szereg antypolskich działań. Wypowiedź ta zawierała frazy poświęcone historycznym dziejom Polski, jej przynależność do kręgu kultury zachodniej i funkcjonowaniem od wielu wieków na jej obszarze instytucji społ.-polit., endogennie związanych z tą kulturą. Wymienione, składające się na tożsamość kulturową Polski elementy, przeciwstawione zostały przykładom imperialnej i zbrodniczej działalności ZSRS, odpowiedzialnego również, według autorów, za „podeptanie” porozumień sierpniowych oraz próbę zniszczenia „S”.

Dzięki Alicji Kowalczyk dokument przekazano ambasadorowi USA w Warszawie Johnowi Davisowi, gen. Wojciechowi Jaruzelskiemu i Sejmowi PRL. Dostarczono go też RWE, korespondentom zachodnim i niektórym podziemnym strukturom „S”. 900 egz. rozpowszechniono wśród załogi SG.

Arkadiusz Kazański

Opcje strony