Komisja Krakowska
Komisja Krakowska, powołana 9 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1981 na mocy uchwały o utworzeniu Komisji MKZ Małopolska w Krakowie reprezentującej krakowskie zakłady pracy, podjętej przez członków MKZ Małopolska z woj. miejskiego krakowskiego. Podobne komisje istniały już w Tarnowie i Nowym Sączu. U źródeł tej decyzji legła sytuacja w MKZ (ok. 400 tys. związkowców z woj. krakowskiego reprezentowanych było najpierw przez 19, a potem 21 osób, natomiast ok. 300 tys. członków „S” z pozostałego obszaru województwa reprezentowało aż 37 delegatów). Postanowienie z 9 II 1981 zostało usankcjonowane uchwałą całego MKZ z 23 II 1981 ''W sprawie przedstawicielstwa NSZZ „Solidarność” w Krakowie i regionie Małopolskim''. Pierwsze posiedzenie KK odbyło się 27 II 1981 w Instytucie Obróbki Skrawaniem.
W skład KK weszli członkowie MKZ z woj. miejskiego krakowskiego (21 osób, które jednocześnie tworzyły prezydium komisji) oraz po dwóch przedstawicieli z pionów ABC z tego terenu. Na posiedzeniu 24 IV został wybrany przewodniczący – Mieczysław Pieronek (Politechnika Krakowska) oraz sekretarz – Andrzej Wawrzycki (Instytut Obróbki Skrawaniem). W wyniku utworzenia KK krakowski MKZ znacznie się powiększył. Funkcjonowanie tej struktury było kontestowane przez wielu działaczy, w tym również z Krakowa, a kluczowym argumentem – ich zdaniem – był brak usankcjonowania w obowiązującym wówczas statucie związku. Piony ABC: Montinu, Budostalu i HiL nie dokonały wyborów swoich przedstawicieli i nie brały udziału w pracach KK. Po I WZD (10-12 VII 1981) na mocy uchwał nr 3 ZR Małopolska ''W sprawie delegatur'' oraz nr 4 ''W sprawie terenowych wspólnot organizacji zakładowych'' z 28 VII 1981, o strukturze Komisji Krakowskiej mieli zadecydować przewodniczący i delegaci KZ z Krakowa, a jej obsługą miał zajmować się wydzielony w biurze ZR sekretariat KK, który jednak do 12 XII 1981 nie postał.