Hasła rzeczowe

Komitet Samoobrony Polskiej

Komitet Samoobrony Polskiej, powołany 28 V 1977 jako Polski Komitet Obrony Życia i Rodziny przez grupę działaczy o poglądach narodowo-katolickich, skupionych wokół Mariana Barańskiego, b. członka Ligi Narodowo-Demokratycznej (działającej 1958-1960). 2 V 1978 organizacja przyjęła nazwę Polski Komitet Obrony Życia, Rodziny i Narodu, od 1 I 1981 występowała jako Komitet Samoobrony Polskiej. Organ prasowy Komitetu stanowiło pismo „Samoobrona Polska” (1978-1981, wydano 16 nr.); rzecznikami byli M. Barański i Janusz Bukowski. Do aktywniejszych działaczy należeli: Edward Froń, Tomasz Jan Jankowski i Krzysztof Kawęcki. Środowisko to występowało jawnie, powołując się na Konstytucję PRL, dającą obywatelowi prawo występowania z wnioskami do władz. Biurem KSP i siedzibą redakcji „Samoobrony Polskiej” było warszawskie mieszkanie M. Barańskiego. Podstawowe działania Komitetu zmierzały w kierunku zniesienia Ustawy o warunkach dopuszczalności przerywania ciąży z 1956 i zastąpienia jej Ustawą o ochronie macierzyństwa. Do 25 VII 1978 działacze Komitetu zebrali 12 tys. podpisów pod petycją w tej sprawie. Przesłano ją do Sejmu PRL, skąd została przekazana do Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej. Komitet otrzymał z Ministerstwa odpowiedź odmowną, jednak akcja ta przyczyniła się do nagłośnienia problemu, zwłaszcza w kręgach inteligencji i opozycji. Inicjatywa cieszyła się moralnym poparciem kard. Stefana Wyszyńskiego, który udzielał audiencji działaczom, popierała ich również część duchowieństwa. Oprócz działań na rzecz nowej ustawy Komitet usiłował zwalczać wpływy KOR jako ugrupowania lewicowego i – w rozumieniu członków KSP – niekierującego się polskimi interesami. W polityce zagranicznej przedstawiał kierunek rusofilski, zbieżny z poglądami Jędrzeja Giertycha. Stan wojenny spowodował rozbicie środowiska KSP, którego członkowie zasilili inne środowiska endeckiego nurtu opozycji politycznej w PRL.

 

Tomasz Szczepański

Opcje strony

do góry