Montinowiec
"Montinowiec", pismo wydawane w 1980 i III 1982 – 20 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1985 w Krakowie przez KZ „S” w Nowohuckim Przedsiębiorstwie Instalacji Przemysłowych Montin; jedno z pierwszych krakowskich pism zakładowych ukazujących się po powstaniu „S”. Od nr. 25 (z 1982) w winiecie pojawił się napis: „Pismo Porozumienia Prasowego «Solidarność Zwycięży»”, od nr. 37 (z 1983) zmieniony na: „Porozumienie Prasowe «Solidarność Zwycięży»”, od nr. 61 (z 1983) na: „Porozumienie Prasowe «Solidarność Zwycięży» przy MKS Nowa Huta”.
Ukazały 94 nr. (do 2 X 1980 4 nr., po czym z niewiadomych przyczyn nastąpiła przerwa) o obj. 4-10 s. w formacie A4, drukowane techniką sitodruku i na powielaczu białkowym w nakładzie 300-3 tys. egz.; w założeniu tygodnik, z powodów technicznych ukazywał się nieregularnie, od 1985 miesięcznik (wystąpiły pomyłki w numeracji: nr 38 z 19 I 1983 był faktycznie nr. 39, a nr 44 ukazał się dwukrotnie: 17 i 25 II 1983); nr. 5-65 (z 1982-1983) oznaczono jako wydania wojenne.
W składzie redakcji: Jerzy Karpińczyk (opracowania graficzne, logo w kształcie litery V i S w środku, druk), Zbigniew Kostecki i Zdzisław Stanisławczyk (członkowie KZ, prawdopodobnie założyciele pisma), we współpracy ze Zdzisławem Kusykiem i Stanisławą Florkowską (od V 1982, przygotowanie makiety). Autorzy: J. Karpińczyk i Z. Kusyk (artykuły podpisywano fikcyjnymi ps., by stworzyć wrażenie, że w przygotowanie pisma zaangażowanych jest więcej osób). Druk: Piotr Bielawski i Jan Senia (ukrywający się w Krakowie działacze wrocławskiego podziemia), w mieszkaniach prywatnych na terenie Nowej Huty, z reguły w miejscach ukrywania się J. Karpińczyka.
Publikowano artykuły komentujące ówczesną sytuację w kraju, Regionie i zakładzie, dyskutowano o możliwościach uniezależnienia się Polski od ZSRS, omawiano wydawane w PRL akty prawne, informowano o represjach i sytuacji osób represjonowanych, krytykowano zachowawczość działaczy związkowych oraz osoby dopuszczające się gorszących zachowań na terenie przedsiębiorstwa, demaskowano kłamstwa oficjalnych mediów; zamieszczano oświadczenia i komunikaty redakcji, KZ i in. struktur opozycyjnych, sprawozdania finansowe, materiały historyczne i okolicznościowe. 6 IV 1983 J. Karpińczyk ujawnił się i został zatrzymany, następnego dnia SB zlikwidowała znajdującą się w prywatnym mieszkaniu drukarnię. Kolejne nr. pisma zostały przygotowane przez S. Florkowską, która w ten sposób chciała odwrócić podejrzenia od J. Karpińczyka i innych aresztowanych wówczas osób. 25 VII 1983 na mocy amnestii J. Karpińczyka zwolniono. Przyczyny zakończenia wydawania pisma w 1985 nie są znane.
Kolportowano głównie do NPIP Montin (przez Kazimierza Gądka), ale też do niektórych zakładów pracy w Nowej Hucie, np. za pośrednictwem Mariana Stachniuka i Ryszarda Lasi do Huty im. Lenina, i do Krakowa; niewielką część (10-20 egz.) dostarczano do Huty Katowice, Huty Ostrowiec oraz Katowic i Wrocławia przez Kazimierza Chmielka.