Ogniwo (Szczecin)
„Ogniwo” (Szczecin), pismo NSZZ „Solidarność” Budowlanych Regionu Pomorza Zachodniego, branżowe pismo związkowe, wydawane w Szczecinie V 1986–X 1989 przez TKZ „S” Budowlanych Pomorza Zachodniego/Tajną Międzyzakładową Komisję Związkową „S” Budowlanych Region Pomorze Zachodnie. Podtytuł zmienny: „Pismo NSZZ »Solidarność« Budowlanych Region Pomorza Zachodniego”, „Pismo NSZZ »Solidarność« Budowlanych Szczecin”, ostatecznie „Pismo NSZZ »Solidarność« Budowlanych”. Motta: „Nie dbaj na to, żeś w ciężkie kajdany się dostał. Gdzie lud rzekł: »Chcę być wolnym« – zawsze wolnym został” (Jakub Jasiński, 1794); „Nie ma większego nieszczęścia dla Narodu jak społeczeństwo zastraszone, milczące, niezdolne do wyznawania prawdy” (kard. Stefan Wyszyński, 1973); oraz „Wierzcie w siebie, wierzcie w struktury, które sami stworzycie i które będą was bronić” (Lech Wałęsa). Ukazało się 29 nr. (w tym jeden podwójny – nr 9/10 i 2 nr. o tej samej numeracji – nr 5 z 1987: do końca 1987 10 nr., pozostałe 1988–1989), obj. 2–6 s., format A5 i 2–4 s. w A4, druk na powielaczu, nakł. 250–500, 1989 do 3 tys. egz.; miesięcznik o numeracji ciągłej. Do nr. 5 z VI 1987 dołączono dodatek okolicznościowy Nie lękajcie się z okazji wizyty papieża Jana Pawła II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. w Szczecinie. Numery 27 i 28 z 1989 zawierały fotografie. W redakcji: Jadwiga Marszczek (pierwsze 4 nr.), Szczepan Araszkiewicz i Zbigniew Jasina, we współpr. z Wojciechem Duklanowskim i Wiesławem Szajko. Druk w Drukarni nr 21 (np. nr 2 z 1986) lub w Szczecińskiej Oficynie Solidarności (od nr. 27 z 1989). Publikowano informacje o wydarzeniach w ruchu związkowym branży budowlanej w Szczecinie i w regionie, o demonstracjach, aresztowaniach, procesach, zwolnieniach z pracy, strajkach, listach protestacyjnych i głodówkach, art. dot. bieżących wydarzeń politycznych (pielgrzymka Jana Pawła II do Polski 1987, wybory, obrady Okrągłego Stołu), systemu prawnego PRL i zagadnień budownictwa mieszkaniowego, zamieszczano art. okolicznościowe, np. z okazji rocznic: wydarzeń VI 1956 w Poznaniu i III 1968, uchwalenia Konstytucji 3 V, strajków VIII 1980, także drobne utwory literackie, np. Joanny Kulmowej i osób podpisujących się Jana i B. K, oraz podziękowania za pomoc finansową i rzeczową. Zdecydowana większość tekstów anonimowa, niektóre podpisane ps., np. Tom i Zet. Kolportaż gł. na terenie Szczecina.