Okręgowy Komitet Obrony Więzionych za Przekonania w Gorzowie Wlkp.
Okręgowy Komitet Obrony Więzionych za Przekonania w Gorzowie Wlkp. (1981). Powołany uchwałą z dnia 19 II 1981 Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego NSZZ „Solidarność” w Gorzowie Wlkp., na wniosek Komisji Zakładowych.
MKZ NSZZ „S” delegował do Komitetu następujące osoby: Andrzejewski Witold Andrzejewski Witold Witold Andrzejewski, ks., ur. 5 IV 1940 w Kownie (Litwa), zm. 30 I 2015 w Gorzowie Wlkp. Absolwent Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie (1963) oraz Wyższego Seminarium Duchownego w Gościkowie-Paradyżu (1972), w 1972 święcenia kapłańskie. – ksiądz, Bełz Zbigniew Bełz Zbigniew Zbigniew Bełz, ur. 17 IX 1955 w Gorzowie Wielkopolskim. Absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego, Wydz. Prawa (1978). – prawnik, Borowski Edward Borowski Edward Edward Borowski, ur. 11 III 1939 w Gdyni, zm. 4 VIII 1987 w Gorzowie Wlkp. Ukończył Liceum dla Pracujących tamże (1958). – MKZ w Gorzowie, Czyżewski Władysław Czyżewski Władysław Władysław Czyżewski, ur. 14 VI 1933 w Horodecznie (obecnie Białoruś). Absolwent Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydz. Filozoficzno-Historycznego (1966). – nauczyciel, Gałecki Stanisław – aktor, Gruszczyński Bogusław – rencista, Klimek Teresa – nauczycielka, Kołodziejski Tadeusz Kołodziejski Tadeusz Tadeusz Kołodziejski, ur. 9 II 1950 w Kłodawie. Ukończył ZSZ w Koninie (1968). – MKZ Gorzów Wlkp., Korcz Jan – artysta malarz, Kotarski Ryszard Kotarski Ryszard Ryszard Kotarski, ur. 24 VIII 1944 w Grabowicach k. Turka. Ukończył Zasadniczą Szkołę Zawodową w Gorzowie Wielkopolskim. 1965–1967 tokarz w Zakładach Mechanicznych „Gorzów” w Gorzowie Wielkopolskim. 1977 spawacz-ślusarz w WPKM w Gorzowie Wielkopolskim, nast. mechanik samochodowy w GPT Warta-Tourist. XII 1977–22 XII 1981 spawacz-mechanik w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie Energetyki Cieplnej (WPEC) w Gorzowie Wielkopolskim. Od IX 1980 w „S”. – robotnik (TW), Ornoch Ryszard – MKZ Gorzów, Siekanowicz Stanisław – filolog, Wielgosz Jan – robotnik, Wierchowicz Jerzy – prawnik. Działalność Komitetu wyrażała się głównie w udzielaniu pomocy prawnej ludziom skrzywdzonym w przeszłości, nie tylko ze względów politycznych, lecz także przez bezduszne urzędy czy organy ścigania. Działacze Komitetu pisali wnioski, podania, odwołania.
Komitet inspirował akcje protestacyjne, plakatowe, w szczególności w okresie aresztowań przywódców KPN, a także prowokacji bydgoskiej. Wydano 6 biuletynów informacyjnych Komitetu.
Od lata 1981 władze państwowe w całym kraju podjęły akcję represyjną w stosunku do działaczy Komitetów, których SB zatrzymywała lub wzywała na wielogodzinne przesłuchania. VIII 1981 przedstawiciel Komitetu z Gorzowa został zatrzymany przez SB podczas podróży do Warszawy na Ogólnopolski Zjazd Komitetów Obrony Więzionych za Przekonania.
Wszczęto postępowania administracyjne mające na celu delegalizację Komitetów. Akcja ta rozpoczęła się w sierpniu. We wrześniu wszczęto na masową skalę postępowania przygotowawcze przez prokuratury, przeciwko członkom „Solidarności”, o czyny głównie art. 271 KK .
W wojewódzkie gorzowskim Urząd Wojewódzki wydał dwie decyzje w sprawie Komitetu. 18 IX 1981 decyzję stwierdzającą nielegalność Komitetu Obrony Więzionych za Przekonania, a 30 IX 1981 zakazującą jego działalność. Obie pozbawione były podstawy prawnej. Status prawny Komitetów został potwierdzony uchwałą 63/81 z dnia 07 X 1981 roku I Zjazdu Delegatów „Solidarności”. Decyzje administracyjne wydano na podstawie rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej „Prawo o stowarzyszeniach” z 27 X 1932 art. 9 pkt. „c” tego rozporządzenia stwierdza, że przepisom niniejszego prawa nie podlegają związki zawodowe pracownicze, będące przedmiotem odrębnych praw”.
Działalność Komitetu została przerwana 13 XII 1981. Większość jego działaczy została internowano lub zostali skazani za udział w strajkach po ogłoszeniu stanu wojennego. Zbigniew Bełz – współzałożyciel Regionalnej Komisji Wykonawczej – ukrywał się. Inni działacze włączyli się aktywnie w pomoc osobom internowanym i więźniom politycznych działając we współpracy z Regionalną Komisją Wykonawczą, Diecezjalnym Komitetem Pomocy, Komitetem Helsińskim oraz Komisją Interwencji i Praworządności NSZZ „S”. Adwokaci należący do Komitetu występowali jako obrońcy w większości procesów politycznych w regionie.