Encyklopedia Solidarności

https://encysol.pl/es/encyklopedia/hasla-rzeczowe/14128,Parafia-sw-Krzysztofa-w-Podkowie-Lesnej.html
25.04.2024, 12:36

Parafia św. Krzysztofa w Podkowie Leśnej

Parafia św. Krzysztofa w Podkowie Leśnej, erygowana po II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. wojnie światowej w 1945, obejmowała w 1981 także miejscowości Otrębusy-Kanie, Owczarnia-Żółwin. Kościół wzniesiony w 1933, rozbudowywany 1985–1988. Od 1964 kierowana przez ks. Leona Kantorskiego; przyjazne opozycji miejsce spotkań i działań na rzecz wolnego słowa, niezależnej kultury, ośrodek wspierający represjonowanych. Jesienią 1976 ks. L. Kantorski ogłosił zbiórkę na tacę dla represjonowanych robotników z Radomia i Ursusa, w nast. l. kontynuował zbieranie pieniędzy na rzecz KOR/KSS KOR. Jedna z kilku parafii, w których pracował ks. Stanisław Małkowski, pozbawiony w 1977 przydziału diecezjalnego w zw. z zaangażowaniem w działalność opozycyjną. 7–17 V 1980 w kościele parafialnym zorganizowano głodówkę jako wyraz solidarności z Mirosławem Chojeckim i Dariuszem Kobzdejem, prowadzącymi protest głodowy w areszcie.

Po 13 XII 1981 ks. L. Kantorski otwarcie wypowiadał się w kazaniach przeciwko działaniom władz. W 1982 utworzono Parafialny Komitet Pomocy Bliźniemu, który przekazał potrzebującym ok. 200 ton leków, odzieży i żywności z Francji. W kościele organizowano spotkania z ludźmi kultury zw. z opozycją („Spotkania z Autorem”, nagrywane i przepisywane, wydane w kilku zeszytach) oraz wystawy (m.in. w 1985 wystawa poświęcona ks. Jerzemu Popiełuszce). 17–23 III 1985 zorganizowano w parafii głodówkę grupy młodych ludzi apelujących o uwolnienie Marka Adamkiewicza, skazanego na pozbawienie wolności za odmowę złożenia przysięgi wojskowej; 16–23 III 1986 odbyła się głodówka kobiet protestujących przeciw uwięzieniu działaczy Ruchu WiP. W VI 1986 zorganizowano Dni Kultury Chrześcijańskiej Zachodniego Mazowsza, z udziałem m.in. Adama Bienia i Jacka Kuronia. Parafia obejmuje Podkowę Leśną i okoliczne miejscowości.

Jan Olaszek

Opcje strony