Encyklopedia Solidarności

https://encysol.pl/es/encyklopedia/hasla-rzeczowe/14133,Parafia-sw-Wincentego-Paulo-w-Bydgoszczy.html
25.04.2024, 04:18

Parafia św. Wincentego à Paulo w Bydgoszczy

Parafia św. Wincentego à Paulo w Bydgoszczy, erygowana w 1924 dekretem kard. Edmunda Dalbora; pracę duszpasterską rozpoczęto w X 1925. W I 1945 kościół został zniszczony przez wycofujące się wojska niemieckie. Od V 1945 ponownie odbywały się tu regularne nabożeństwa, jednocześnie trwała odbudowa, którą od 1967 kierował Wiktor Zin.

W l. 70. parafia była ważnym punktem Duszpasterstwa Akademickiego w Bydgoszczy, prowadzonego przez ks. Antoniego Strycharza, 1980-1986 proboszcza parafii. Po 13 XII 1981 przy parafii powstał Prymasowski Komitet Charytatywno-Społeczny, w VIII 1982 dekretem kard. Józefa Glempa przemianowany na Prymasowski Komitet Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności i ich Rodzinom; współinicjatorem Komitetu był ks. Józef Kutermak, sprawujący opiekę duszpasterską nad internowanymi w Ośr. Odosobnienia w Potulicach; w Komitecie działał również Stefan Pastuszewski. Pomoc materialna (także dla rodzin osób represjonowanych) pochodziła z darów z Europy Zach. oraz od okolicznych rolników. Pomoc prawną świadczyli m.in.: Anna Romanow, Marek Rewers, Jarosław Wenderlich, Barbara Rakowska. Z Komitetem współpracowali także lekarze, m.in.: Roman Kotzbach, Halina Petrykowska, Józef Karwowski, Grażyna Kalińska. Pieniądze pozyskiwano m.in. ze sprzedaży i kolportażu wydawnictw podziemnych. W parafii odprawiano Msze za Ojczyznę, odbywały się uroczystości patriotyczne, m.in. 16 XII 1983 zorganizowano spotkanie modlitewne w intencji ofiar Grudnia ’70 i ofiar pacyfikacji KWK Wujek w 1981. 16 VIII 1984 uroczyście powitano zwolnionego z więzienia Jana Rulewskiego. Parafia uczestniczyła również w imprezach towarzyszących Tygodniom Kultury Chrześcijańskiej (np. w XII 1983). 3 II 1986 SB przeprowadziła rewizję w pomieszczeniach Komitetu i w mieszkaniu ks. J. Kutermaka.

1986-1992 proboszczem był ks. Czesław Żak. Od momentu powstania parafia prowadzi działalność charytatywną. Od 1928 działa tu chór Vincentinum, który należy do czołowych amatorskich zespołów wokalnych w regionie. Po 1989 przy parafii nadal działa Duszpasterstwo Akademickie, księża Księża dla władzy groźni. Duchowni współpracujący z opozycją (1976–1989) Publikacja składa się z 23 artykułów opisujących różne aspekty współpracy duchowieństwa z opozycją. świadczą też posługę duszpasterską chorym ze Szpitala Uniwersyteckiego, Szpitala Dziecięcego i Onkologii Dziecięcej oraz osobom chorym psychicznie. Przy parafii funkcjonuje Rodzina Radia Maryja. Kolejni proboszczowie: 1992-1996 ks. Edmund Karuk, 1997-2004 ks. Augustyn Konsek, od 2004 ks. Marek Bednarek. W X 1997 kościół podniesiony został przez Jana Pawła II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. do rangi Bazyliki Mniejszej.

 

Tomasz Rabant

Opcje strony