Hasła rzeczowe

Polska Niezależna Organizacja Młodzieżowa

Polska Niezależna Organizacja Młodzieżowa. Struktura konspiracyjna, formalnie zawiązana we Wrocławiu 3 V 1982. Z ograniczonym skutkiem udawało się rozwinąć jej działalność poza Wrocławiem i Dolnym Śląskiem.

Trzon związku składał się z tzw. grupy Turystów – członków Koła Turystyczno-Krajoznawczego, działającego w latach siedemdziesiątych w szkole podstawowej na wrocławskim Biskupinie i rozwiązanego z powodu zamieszczania w gablotce tekstów informujących o systemach politycznych krajów Zachodu oraz realiach życia w ZSRR.

W 1979 Turyści rozpoczęli akcje malowania na murach haseł oraz rozwieszania plakatów z żądaniami opuszczenia Polski przez Armię Radziecką. Wiosną 1980 w podobny sposób nawoływali do bojkotu wyborów. Po VIII 1980 związani z Uczniowskim Komitetem Odnowy Społecznej. PNOM prowadziła działalność samokształceniową, rozpowszechniała wydawnictwa niezależne, m.in. udostępniając zbiory własnej biblioteki książek bezdebitowych. Przeprowadzała liczne akcje ulotkowe. Wydawała jedno z pierwszych podziemnych pism młodzieżowych stanu wojennego – „Młodzież”. M.in. dzięki pomocy Solidarności Walczącej rozwijała małą poligrafię. Powołała do życia Wydawnictwo im. Grzegorza Przemyka, którego rozwój uniemożliwiły kolejne zatrzymania: Marka Szwada w VI 1983, pięciorga działaczy (m.in. lidera PNOM Roberta Chmielarczyka) w XII 1983, Radosława Hejnowicza i Roberta Puczki w XII 1984.

Schwytanie młodych działaczy media PRL wykorzystywały propagandowo. W wyniku represji PNOM w 1985 zaprzestała działalności. Jego członkowie odnaleźli się jednak w innych strukturach, głównie w Niezależnym Zrzeszeniu Studentów i Solidarności Walczącej.

 

Artur Adamski

Opcje strony

do góry