Hasła rzeczowe

Polskie Porozumienie Niepodległościowe

Polskie Porozumienie Niepodległościowe, tajna organizacja utworzona 3 V 1976. Jej pomysłodawcą i nieformalnym liderem był Zdzisław Najder. PPN nie prowadziło żadnej działalności organizacyjnej, skupiało się na publikacji opracowań programowych i analitycznych, jego pracami kierował 4-osobowy zespół, do którego poza Z. Najderem należeli: Andrzej Kijowski, Jan Olszewski, Jan Józef Szczepański (w I 1981 zastąpiony przez Kornela Filipowicza); stałymi współpracownikami byli: Wojciech Włodarczyk, Jan Zarański, Jerzy Holzer. W opracowywaniu programów, analiz i ekspertyz wzięło udział łącznie ok. 60 osób. Pierwszy tekst programowy ukazał się w V 1976, za gł. cele PPN uznano m.in. odzyskanie przez Polskę suwerenności, wprowadzenie swobód obywatelskich, stworzenie ram prawnych i organizacyjnych umożliwiających rozwój wielopartyjnej demokracji, swobodny i wszechstronny rozwój kultury i nauki oraz swobodę poruszania się, wymiany myśli i wiadomości. Do końca 1981 PPN opublikowało 46 tekstów o charakterze analityczno-programowym bądź historycznym, większość podpisywał Zespół Problemowy PPN. Teksty były numerowane i sygnowane, ukazywały się nieregularnie. Od I 1978, w celu uwiarygodnienia PPN przed opinią publiczną, przedstawiono 3 mężów zaufania, znanych działaczy emigracji: Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, Leszka Kołakowskiego i Jerzego Lerskiego oraz pod koniec 1978 Marię Winowską. W memoriałach PPN obnażano system totalitarny PRL i ukazywano jego niereformowalność, piętnowano demoralizację społeczeństwa. Dużo miejsca poświęcano tradycji narodowej i kształtowaniu postaw patriotycznych. Mocno akcentowano problematykę niemiecką, stojąc na stanowisku, że Polacy mogliby uznać przyszłe zjednoczenie Niemiec jako ważne tylko dla nich w sytuacji, gdy zostanie uznana granica na Odrze i Nysie Łużyckiej, przy jednoczesnej integracji Niemiec ze Wspólnotą Europejską. Opracowania PPN, odznaczające się wysokim poziomem, wywierały istotny wpływ na inne środowiska opozycji, szczególnie w pocz. okresie istnienia organizacji (1976-1977); późn. wobec szybkiego rozwoju niezależnej prasy i publicystyki znaczenie to zmalało, zwłaszcza po VIII 1980. Ostatni tekst nr 50 ''Polska-Ukraina'' ukazał się z datą XI 1981. Bardziej popularne memoriały wznawiano, 2. wydanie sygnowane było kolejnym nr.; wznowiono: ''Program PPN'' (nr 1, nr 16), ''Tradycja Niepodległościowa i jej wrogowie'' (nr 4, nr 20), ''Rachunek naszych słabości'' (nr 10, nr 28), ''Program dla polskich rodzin'' (nr 15, nr 35).

Grzegorz Waligóra

Opcje strony

do góry