Encyklopedia Solidarności

https://encysol.pl/es/encyklopedia/hasla-rzeczowe/14213,Prawda-Wroclaw.html
28.03.2024, 13:40

Prawda (Wrocław)

"Prawda", podtytuł: „Miesięcznik myśli niezależnej”, od nr. 29/31 z 1986: „Pismo myśli niezależnej”, wydawane IX 1983 – VIII 1988 we Wrocławiu przez RKS „S” Region Dolny Śląsk.

Ukazało się 38 nr.: nr. 1-5 o obj. 8-16 s. w formacie A4, nr. następne o średniej obj. 32 s. (nr. podwójne i potrójne odpowiednio więcej) w formacie A5; drukowane na offsecie w nakładzie 2 tys. egz. (nie licząc dodruków).

Redaktorzy i autorzy większości tekstów (także niesygnowanych): Andrzej Oryński (ps. JAMB, Bolesław Nieśmiały, Jakub Socha, szeregowy członek „S”), Leszek Żołyniak (ps. Bolesław Dolnośląski, B.D., Bodo, Awki i Klops; także adjustacja tekstów i składanie nr., członek RKS Dolny Śląsk odpowiedzialny za pismo przed przewodniczącym RKS, któremu przekazywał makiety). Stały współpracownik: Leszek Wierzejski. Autorzy m.in.: Antoni Lenkiewicz, Andrzej Baborski, Anna Oryńska i Włodzimierz Suleja. Teksty przepisywała na maszynie Ludwika Kot.

Na łamach pisma dominowała szeroko rozumiana problematyka historyczna, autorami artykułów dot. historii byli głównie A. Oryński, L. Wierzejski (autor cyklu „Kreml za zamkniętymi drzwiami” i większości biogramów zamieszczanych w cyklu „O Jezu! A cóż to za Polacy”) i A. Lenkiewicz. Tematyką społeczno-polityczną zajmował się głównie L. Żołyniak, który też, z A. Baborskim, współpracował z A. Oryńskim przy realizacji tematów gospodarczych, zajmował się problematyką związkową i przeprowadzał wywiady z działaczami podziemnej „S”. Pisano o dokonaniach Polaków dezawuowanych lub nieobecnych w oficjalnie prasie, wskazywano przyczyny i metody walki komunistów z religią i Kościołem. W nr. 29/31 ukazało się pierwsze w prasie polskiej opracowanie dot. kulisów zamachu na Jana Pawła II i udziału w nim tajnych służb komunistycznych. Wzywano do bojkotu działań i organizacji mających uwiarygodnić władze PRL, prezentowano teksty poszukujące możliwości prowadzenia działalności i organizowania struktur niezależnych od władz. ''Koncepcja szkoły społecznej'' autorstwa A. Oryńskiej (upowszechniona przez Radio Wolna Europa) odegrała inspirującą rolę w dyskusjach nt. reformy szkolnictwa i nowego modelu szkoły. Zamieszczano teksty dot. szkolnictwa wyższego, apele, komunikaty, polemiki. Ostatni, potrójny nr „Prawdy” z 1988 zawierał unikalny w skali Polski ''Raport RKS NSZZ „S” Regionu Dolny Śląsk dotyczący represji na Dolnym Śląsku 13.12.1981 – 31.03.1988'', podający informacje o 1018 represjonowanych.

 

Andrzej Oryński|Leszek Żołyniak

Opcje strony