Encyklopedia Solidarności

https://encysol.pl/es/encyklopedia/hasla-rzeczowe/14339,Ruch-Spoleczenstwa-Zaangazowanego.html
29.03.2024, 06:48

Ruch Społeczeństwa Zaangażowanego

Ruch Społeczeństwa Zaangażowanego (RSZ) – w XII 1987 środowisko FMW skupione wokół pisma „Wiatr od Morza” z powodów programowych wystąpiło z szeregów Federacji powołując do istnienia Ruch Społeczeństwa Zaangażowanego. Środowisko to stawiało sobie za cel działania na rzecz przywrócenia demokracji oraz suwerenności Polski. RSZ za główne linie programowe uważał działania na rzecz dalszego rozwoju myśli niezależnej, obrony praw człowieka, zaprzestania indoktrynacji marksistowskiej w szkołach i na uczelniach oraz ochrony środowiska. Trzon kadrowy środowiska RSZ tworzyli: Tomasz Stoppa, Robert Ćwięk, Przemysław Zakrzewicz, Adam Fleks, Bartłomiej Ślusarski, Wojciech Pardus, Anna Jędrzejewska, Marcin Pazio, Jerzy Wonka. Działalność RZS koncentrowała się wokół aktywności wydawniczej. Kontynuowano wydawanie „Wiatru od Morza”, który stał się pismem środowiskowym. Wokół niego zorganizowano wydawnictwo organizacji. Ponadto RSZ wydawał w Gdańsku trzy pisma szkolne: „Jedynkę” w LO nr 1, „Milo” w LO nr 9, i „Opornik” w LO nr 5. Organizował także koła samokształceniowe dla studentów i uczniów szkół średnich, w ramach których odbywały się regularne wykłady z historii, pokazy wideo, spotkania z ludźmi kultury, zorganizowano też tzw. latająca bibliotekę. Środowisko to zajmowało się także kolportażem wydawnictw niezależnych z różnych ośrodków kraju wśród gdańskiej młodzieży. Współpracowano tu z innymi organizacjami młodzieżowej opozycji, zwłaszcza z FMW, NZS-em, WiP-em, RSA i PPS. W V i VIII 1988 przedstawiciele RSZ wzięli czynny udział w strajkach w Stoczni Gdańskiej im. Lenina, na UG oraz w działaniach wspierających protesty. Tomasz Stoppa z Anną Jędrzejewską znaleźli się w Stoczni Gdańskiej, inni działacze RSZ zaangażowali się w działalność ośrodka pomocy strajkującym przy kościele św. Brygidy. Ludzie RSZ organizowali także poligrafię strajkową na Wydziale Humanistycznym UG - zredagowali i wydrukowali 2. nr „Reduty Strajkowej”. Wraz z innymi organizacjami podziemnym RSZ wydawał „Biuletyn strajkowy” kolportowany na ulicach Gdańska. Po wyborach w 1989 środowisko RSZ zaangażowało się częściowo w tworzenie ogólnopolskich i regionalnych struktur Niezależnej Unii Młodzieży Szkolnej. Anna Jędrzejewska została przewodniczącą Ogólnopolskiego Komitetu Założycielskiego NUMS, Przemysław Zakrzewicz był przewodniczącym Tymczasowego Zarządu Regionu Gdańskiego NUMS i jednym z redaktorów pisma „Czas Młodych”. Natomiast lider środowiska RSZ Tomasz Stoppa związał się z Januszem Golichowskim, Joanną Dudą-Gwiazdą i Andrzejem Gwiazdą, środowiskiem związanym z pismem „Poza Układem”, Konserwatorium Sierpień ’80 przy Uniwersytecie Gdańskim oraz reaktywowanymi Wolnymi Związkami Zawodowymi. W 1993 brał wraz ze Sławomirem Zakrzewiczem aktywny udział w kampanii wyborczej do Sejmu „Poza układem”. W l. 1989-1990 członkowie RZS zaangażowali się w niezależne inicjatywy związane z walką o wstrzymanie budowy elektrowni jądrowej w Żarnowcu.

 

Jarosław Wąsowicz SDB

Opcje strony