Hasła rzeczowe

Spacery świdnickie

"Spacery świdnickie". Spacery w porze nadawania głównego wydania „Dziennika Telewizyjnego” – charakterystyczna dla Lubelszczyzny forma oporu społecznego w okresie stanu wojennego. Zainicjowana przez działaczy podziemnej „Solidarności” w Świdniku (pomysł przypisywany Janowi Kaźmierczakowi) jako wyraz protestu przeciwko propagandzie, nierzetelności mediów. Pierwszy spacer odbył się 5 II 1982 w Świdniku: między godz. 19 a 19.30 mieszkańcy – nawet całe rodziny – wyszli na główną ulicę miasta. W oknach na parapetach pojawiły się wyłączone odbiorniki telewizyjne. 13-17 II „spacerowali” mieszkańcy Lublina (jak w Świdniku – nawet około trzy tysiące osób), a 21-26 II – Puław. Podobne akcje od kwietnia odbyły się m.in. w Białymstoku, Bielsku-Białej, Elblągu, Garwolinie i Sochaczewie.

Wojewódzkie władze PZPR oceniły, że ten pokojowy protest to „najbardziej niepokojące zjawisko” na Lubelszczyźnie w tym okresie. Na jego uczestników spadły represje. Masowo legitymowano ich i zatrzymywano (w Lublinie jednorazowo nawet ponad sto osób). Najbardziej dotkliwe spadły na mieszkańców Świdnika: w porze spaceru wyłączano uliczne światła, w domach prąd i wodę. 11 II 1982 lubelski Wojewódzki Komitet Obrony czasowo wprowadził w mieście godzinę milicyjną od godz. 19.00 (wtedy świdniczanie „spacerowali” o godz. 17 i rano o 10), zawiesił planowane imprezy sportowe i kulturalne. Ponownie wyłączono połączenia telefoniczne i teleksowe na terenie miasta i łączność międzymiastową, wprowadzono zakaz poruszania się pojazdów prywatnych i ograniczono liczbę przepustek uprawniających do przekroczenia granicy województwa. Internowani zostali działacze świdnickiej „Solidarności”: Ryszard Krzyżanek, Bronisław Sołek, Leszek Świderski, Stanisław Wocior i Tadeusz Zima. W tej sytuacji 14 II władze podziemnej „Solidarności” w Świdniku za pośrednictwem miejscowego proboszcza zaapelowały o przerwanie akcji. Z tym samych przyczyn spacery zawieszone zostały również w Lublinie i Puławach.

Małgorzata Choma-Jusińska

Opcje strony

do góry