Hasła rzeczowe

Strajk w Wyższej Oficerskiej Szkole Pożarnictwa w Warszawie

Strajk w Wyższej Oficerskiej Szkole Pożarnictwa w Warszawie – strajkujący podchorążowie 25 XI – 2 XII 1981 domagali się, by WOSP została objęta ustawą o szkolnictwie wyższym, sprzeciwiali się podporządkowaniu uczelni przepisom ustawy o szkolnictwie wojskowym. Do strajku przystąpiło 96% podchorążych. W skład KS weszli: Zbigniew Szablewski (przew.), Ryszard Stępkowski (przew.) Jan Bogdal, Tadeusz Drzazgowski, Zbigniew Górka, Jerzy Gregorek, Dariusz Jasiński, Krystyna Kolasińska, Stanisław Kryda, Tomasz Leszczyński, Roman Malinowski, Janusz Pańczyk, Marek Surała, Sławomir Wieczorek, Bogdan Zawadzki. Odpowiedzialnym za informację i radiowęzeł był Aleksander Zblewski. Protest podchorążych poparł Region Mazowsze. Do szkoły przybyła Straż Robotnicza m.in. z Huty Warszawa, FSO, Ursusa, strajk poparła również Krajowa Sekcja Pożarnictwa. 27 XI 1981 KS podjął rozmowy z Komisją Międzyresortową złożoną z przedstawicieli MSW, Ministerstwa Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki i KG Straży Pożarnej. 28 XI (po 20 godz. rokowań) komisja zerwała rozmowy. 30 XI Rada Ministrów podjęła decyzję o rozwiązaniu uczelni. Oddziały MO zacisnęły kordon wokół szkoły, odcięto łączność. 1 XII z misją mediacyjną do ministra spraw wewnętrznych wystąpili profesorowie Aleksander Gieysztor, Andrzej Stelmachowski, Klemens Szaniawski. Misja nie przyniosła rezultatów. 2 XII o godz. 10.15 oddziały ZOMO staranowały bramę uczelni, a grupa antyterrorystów została zrzucona z helikoptera na dach budynku i wtargnęła do szkoły. Studentów przewieziono autokarami na dworce PKP z poleceniem wyjazdu do domów. Cywile wspierający strajk zostali zatrzymani, w tym Seweryn Jaworski, Marek Hołuszko, pobito K. Kolasińską (członkinię KS). Grupa 229 studentów WOSP kontynuowała strajk na Politechnice Warszawskiej do 6 XII 1981.

WOSP przemianowano na Szkołę Główną Służby Pożarniczej i na początku II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1982 wznowiono zajęcia. Niektórym studentom – uczestnikom strajku – uniemożliwiono ukończenie jakichkolwiek studiów.

 

Małgorzata Zaremba

Opcje strony

do góry