Hasła rzeczowe

WAZA Wadowicka Zakopiańska

"WA-ZA Wadowicka Zakopiańska", pismo członków „S” zakładów pracy przy ul. Wadowickiej i ul. Zakopiańskiej w Krakowie oraz ich okolic (Centralne Laboratorium Przemysłu Obuwniczego, Drukarnia Wydawnicza, Fabryka Urządzeń Górniczych Georyt, Instytut Odlewnictwa, Krakowska Fabryka Mebli, Krakowskie Zakłady Armatur, Krakowskie Zakłady Sodowe, Zajezdnia MPK Łagiewniki, Przedsiębiorstwo Budowy Elektrowni i Przemysłu Energoprzem, Robotnicza Spółdzielnia Pracy im. Jarosława Dąbrowskiego, Zakład Konstrukcji Stalowych Elbud), wydawane II-X 1987 w Krakowie.

Ukazało się 7 nr. o obj. 2 s. w formacie A4, drukowanych na powielaczu w nakładzie 500-1000 egz.; miesięcznik.

Pomysłodawcą, założycielem i szefem pisma był Jacek Klaś (ps. Konrad, koordynacja wszystkich prac, kontakty z zakładami, druk, kolportaż, autor artykułów). Skład zespołu: Teresa Buńko (kolporterka, m.in. „Tygodnika Mazowsze”, kontakt z „S” w Armaturze), Józef Kozłowski (kolporter, przekazywał informacje, działacz „S” w MPK Łagiewniki), Ryszard Majdzik (dbał o regularne wydawanie pisma, drukarz jednego nakładu „Wa-Zy” na powielaczu używanym do druku „Solidarności-Skawina”, komisarz strajkowy Regionu Małopolska), Zbigniew Mikuliszyn (sekretarz, przygotowanie matryc, członek TKZ w Elbudzie), Jan Popiel (kolporter, przekazywał informacje, działacz „S” w Instytucie Odlewnictwa), Jerzy Seweryn (kolporter, pracownik biura, przekazywał informacje z Elbudu, działacz tamtejszego TKZ), Wacław Sikora (sponsor, członek Koła Oporu Społecznego rejonu Świątniki Górne), Jacek Swałtek (dostawca matryc, korektor, działacz „S” kolejarzy i KPN), Leszek Wacław (kolporter, przekazywał informacje z Zakładów Sodowych i Budochemu, działacz Zakładów Sodowych), Stanisław Zając (ps. Wrzos, przekazywał informacje o sytuacji w swoim zakładzie, kolporter, autor artykułów, działacz „S” w Georycie, członek Koła Oporu Społecznego rejonu Świątniki Górne), Helena Zalot (kolporterka, księgowa, przekazywała informacje, działaczka TKZ w Elbudzie).

Pismo o zasięgu lokalnym, skierowane do pracowników zakładów pracy w krakowskiej dzielnicy Podgórze. Miało charakter informacyjny: opisywano sytuację i aktualne wydarzenia w krakowskich zakładach pracy, zwłaszcza w dzielnicy Podgórze, krytykowano niekompetencję i pijaństwo kierownictw, publikowano wywiady, relacje z akcji i spotkań opozycji, oświadczenia i dokumenty struktur „S” oraz nieformalnych grup robotników, aktualności, notki historyczne, informacje o wydawnictwach dostępnych w kolportażu.

W III 1987 J. Klaś zawarł porozumienie z szefem Obszaru II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. KPN Ryszardem Bocianem, co otworzyło dla „Wa-Zy” kanały kolportażu pisma KPN „Niepodległość” (i odwrotnie). Przestało się ukazywać po emigracji J. Klasia w II 1988 do Australii.

 

Paweł Goleń

Opcje strony

do góry