Encyklopedia Solidarności

https://encysol.pl/es/encyklopedia/hasla-rzeczowe/14813,Zaglebie-Miedziowe.html
23.04.2024, 08:35

Zagłębie Miedziowe

„Zagłębie Miedziowe”, pierwsze podziemne pismo w woj. legnickim, wydawane po zakończeniu strajku w Zakładach Górniczych Rudna w Polkowicach KGHM Lubin, 19 XII 1981–ok. 6 IV 1982 nosiło tytuł „Biuletyn Informacyjny Stanu Wojny”. Wydawali je przywódcy MKS z ZG Rudna, założyli je ukrywający się w Lubinie Andrzej Poroszewski (pomysłodawca tytułu) i Franciszek Józef Kamiński we współpracy z Pawłem Kotlickim i Grzegorzem Laską. Ukazało się 17 lub 18 nr., obj. 1–2 s., format A4, w formie maszynopisu kopiowanego przez kalkę i druk na powielaczu, w nakł. kilkudziesięciu–500 egz.; wychodziło nieregularnie, pocz. co kilka dni, nast. tygodnik. W redakcji: F.J. Kamiński (redaktor nacz., autor większości tekstów), A. Poroszewski. Pierwsze nr. przepisywał na maszynie do pisania i drukował F.J. Kamiński, nast. osoby z siatki konspiracyjnej zorganizowanej przez Stanisława W. Sakwę, Mieczysława Kazimierczaka i Edwarda Wóltańskiego. Publikowano apele i oświadczenia wyrażające protest przeciwko wprowadzeniu stanu wojennego, informowano o represjach wobec działaczy „S”, wydarzeniach w kraju i regionie.

IV 1982 F.J. Kamiński, po spotkaniu z wydawcami głogowskiego podziemnego pisma „Hutnik” (w redakcji: Zenon Tankiewicz, Alfred Romanowski i Zbigniew Czech) oraz działaczami z Lubina i legnickiego MKS Zagłębie Miedziowe, zmienił nazwę pisma na „Zagłębie Miedziowe. Biuletyn Informacyjny Stanu Wojny NSZZ »Solidarność«”, zachowując ciągłość numeracji. Planowano scalić zespoły redakcyjne, sieć kolportażu oraz informatorów-korespondentów.

27 IV 1982–II 1989 wydawane pod nowym tytułem przez ponadzakładowe struktury podziemne Zagłębia Miedziowego (Lubin-Polkowice-Głogów): do VII 1982 przez MKS w ZG Rudna, VII 1982–IV/V 1983 MKK Województwa Legnickiego, 1984–1989 MKW Zagłębia Miedziowego, od nr. 21 z 1982 podtytuł: „Biuletyn NSZZ »Solidarność« Stanu Wojny”. 19 VII 1982 na spotkaniu przedstawicieli struktur podziemnych z Lubina, Głogowa i Legnicy zdecydowano o połączeniu kolegiów redakcyjnych „Zagłębia Miedziowego” i legnickiej „Solidarności Zagłębia Miedziowego” i wydawaniu przez MKK Województwa Legnickiego jednego organu prasowego pt. „Solidarność Zagłębia Miedziowego. Biuletyn Stanu Wojennego MKK NSZZ »S« Województwa Legnickiego” z kontynuowaną (od nr. 32 z 27 VII 1982) numeracją „Zagłębia Miedziowego”. Najpóźniej latem 1983 powrócono w nowej szacie graficznej do tytułu: „Zagłębie Miedziowe”, z podtytułem: „Biuletyn Informacyjny Dalszej Wojny z Narodem” (nr. 52–54, nast. 71, 72 z VIII 1983), od nr. 118 z 1985 „Pismo Członków NSZZ »Solidarność«”. Ogółem okazały się 152 nr., obj. 2–8 s., format A4 i A5, druk na powielaczu białkowym i techniką sitodruku, nast. offsetowy, nakł. 2–6 tys. egz.; 1982 tygodnik, 1983–XI 1985 (nr 20/118 z 16–31 XI 1985) dwutygodnik, od nr. 21/119 (1–31 XII 1985–II 1989) miesięcznik. Wydano kilka dodatków nadzwyczajnych i nr. specjalnych (m.in. z XI 1984, XI–XII 1987 poświęcony Barbórce i referendum; z 1988 Komu potrzebne są wybory?).

W redakcji w różnych okresach: IV–VII 1982 F.J. Kamiński (ps. Skorpion, Bywalec i in.), V 1982–VIII 1983 Zofia Bobińska-Jaszcza, VII 1982–VI 1983 Z. Tankiewicz, VIII 1982–VI 1983 Juliusz Mateńko, VIII 1982–VIII 1983 Edward Rewers (ps. Rew), nast. VIII 1983–1989 ponownie redaktor nacz. F.J. Kamiński. Publikowano teksty m.in. Stanisława Orzecha (ps. Obserwator), Henryka Karasia, E. Rewersa. Z redaktorami współpracowało grono osób, które m.in. dostarczały informacje, przepisywały teksty na matryce, dostarczały sprzęt i materiały poligraficzne, udostępniały lokale, drukowały i koordynowały kolportaż, m.in. M. Kazimierczak, Piotr Suchecki, Seweryn Szkudlarek, S.W. Sakwa, E. Rewers, Jan Madej, Tadeusz Cieślak, Kazimierz Urban, Jan Gaca, Jan Sugalski, Jerzy Osicki, Mirosław Gojdź, E. Wóltański, Zdzisław Zaczyński. W Lubinie, Polkowicach i Głogowie drukowali Edward Wertka, Edward Papenfus, J. Gaca. Publikowano komunikaty, oświadczenia TKK, RKS Dolny Śląsk, Tymczasowego Prezydium OKZ „S” RI, MKK Województwa Legnickiego, MKW Zagłębia Miedziowego, RKW Dolny Śląsk, MKO w Legnicy, struktur zakładowych, Komitetów Organizacyjnych „S”, komisji branżowych, Komisji ds. Interwencji i Praworządności „S” Zagłębia Miedziowego, Tymczasowej Rady Rolników „S” Województwa Legnickiego, SW, KKW, art. publicystyczne i komentarze do bieżących wydarzeń, ogłoszenia i komunikaty z zakładów pracy KGHM, Dolnego Śląska, kraju, zagranicy; dzienniki internowanych, listy i apele internowanych w Głogowie, informacje o skazanych i działaniach SB w kopalniach, art. z okazji rocznic, konwencje Międzynarodowej Organizacji Pracy (VIII 1983), wywiady z działaczami opozycji (1987–1989). Omawiano sytuację polityczną, społeczną i gospodarczą w kraju, w zakładach pracy KGHM, inicjatywy ustawodawcze rządu, sprawy socjalne, zamieszczano wywiady ze zwolnionymi z więzienia działaczami „S” (np. I 1983 z P. Kotlickim, A. Poroszewskim), serwisy z woj. legnickiego, Wrocławia, kraju. 1982 zamieszczono cykl „O Służbie Bezpieczeństwa” (porady, jak zachowywać się podczas zatrzymania lub aresztowania, o metodach pracy SB i MO), 1984–1985 cykl „Fakty i fakciki” (F.J. Kamińskiego), serwis informacji z województwa o represjach i wyrokach dla działaczy opozycji, zwolnionych z AŚ i ZK. Kolportaż gł. w woj. legnickim, pocz. bezpłatnie, nast. w cenie 5 i 10 zł. Pismo przestało się ukazywać po rozpoczęciu obrad Okrągłego Stołu.

1990 do dorobku pisma nawiązała m.in. reaktywowana „Solidarność Zagłębia Miedziowego”, organ prasowy Regionu Zagłębie Miedziowe NSZZ „Solidarność”.

Łukasz Sołtysik

Opcje strony